Αλέξης Στεφανίδης Γιαννιτσά: Η απογείωση των στίχων με τη μουσική

του Παύλου Νεκτάριου Παπαδόπουλου

Θέλεις να δεις πως η παράδοση δημιουργεί την απόλυτη σχέση ενός μοναδικού δεσίματος στη μουσική;

Θέλεις να μάθεις πώς ο πολιτισμός και η τέχνη "δένει" τον στίχο με τις νότες εξυψώνοντας την παράδοση και δημιουργώντας έντονα συναισθήματα;

Και τελικά, θέλεις να δεις οτι η κάθε ηλικία έχει τη δική της αξία, τα χρονικά όρια είναι τυπικά, όταν υπάρχει ο κοινός παρονομαστής του πολιτισμού και της τέχνης; Κάθε τέχνης που προσφέρει πολιτισμό;

Δεν θα σας κουράσω με άλλα ερωτήματα, τα οποία όσο κι αλλάξω τις λέξεις, στα ίδια σημεία στοχεύουν. 

Θόδωρος (Μίμης) Τσελεπίδης στους στίχους, Αλέξης Στεφανίδης στη (μαγική του) λύρα. Εικόνες που λατρεύεις, ήχος από το cd που θα σε ταξιδέψει στην παράδοση, κατευθείαν στην καρδιά. Με τις γραμμές του Μίμη Τσελεπίδη, που ακροβατούν επιδέξια στο "σχοινί" από τις νότες των χορδών του Αλέξη Στεφανίδη.

Δεν είμαι αρμόδιος στο να παρουσιάσω στον όλον του τούτο πλούσιο έργο. Θα αφεθούμε στα λόγια της μουσικού και εξειδικευμένης στην Ψυχολογία της Μουσικής Ξένιας Τσέλιγκα, να μας περιγράψει όλα όσα συνέθεσαν αυτόν το υπέροχο "πάντρεμα". Καθίστε αναπαυτικά κι ας κάνουμε ένα "Καρδίας Αναστέναγμαν" .

«Καρδίας Αναστέναγμαν» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου-ψηφιακού δίσκου με την υπογραφή του Αλέξη Στεφανίδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη.

Πρόκειται για ένα μικρό δείγμα της στιχουργικής δεινότητας του Θεόδωρου (Μίμη) Τσελεπίδη, ενός γνήσιου εκπροσώπου της λαϊκής ποντιακής ποίησης και άοκνου θεματοφύλακα της γλωσσικής, εκφραστικής αλλά και ιστορικής ιδιαιτερότητας της ποντιακής διαλέκτου.

Ο λόγος του (κατατίθεται) σαν αναστεναγμός, βγαλμένος από τα βάθη της αγέραστης ποντιακής ψυχής, που τραγουδά για την αγάπη-προς την πατρίδα, το Θεό, την οικογένεια, τη σύντροφο, τον φίλο, τον Άνθρωπο. Στο τραγούδισμα αυτό, συνοδός, συνοδοιπόρος και ενορχηστρωτής των ψυχικών δονήσεων, η χορδή της λύρας. Κάτω από το δοξάρι του Αλέξη Στεφανίδη, 15 από τα στιχουργήματα του «θείου» Μίμη, παίρνουν ενέργεια, τόνο και ρυθμό, γίνονται τραγούδια, μελοποιημένα κατά τα πρότυπα των παραδοσιακών, ευξείνιων ακουσμάτων και βιωμάτων, στα οποία ο Αλέξης Στεφανίδης σε πολύ μικρή ηλικία είχε την τύχη να μυηθεί από πρόσφυγες της πρώτης γενιάς.

Στο πόνημα αυτό, οι λέξεις και οι ήχοι, βαθιά ριζωμένοι στα αρχέγονα πατρογονικά χώματα, ταξιδεύουν στο σήμερα, για να συμπαρασύρουν με τελετουργικό σχεδόν τρόπο τον αναγνώστη- ακροατή στον πλούτο, τη μαγεία και το μυστήριο, και ταυτόχρονα στην αμεσότητα την καθαρότητα ή την ορμητικότητα μιας «καρδιάς» που χτυπά σε παλμούς παραδοσιακούς, άρα πανανθρώπινους, και εξ αυτού σύγχρονους. Με επίγνωση του ιστορικού βάρους και του πολιτισμικού μεγαλείου μιας κληρονομιάς αιώνων, ο Αλέξης Στεφανίδης και ο Θεόδωρος (Μίμης) Τσελεπίδης, κατασκευάζουν τραγούδια που απελευθερώνουν δημιουργικά τις μνήμες, τα δεινά, αλλά και τα όνειρα και τις ελπίδες ενός ολόκληρου λαού, ως πρόταση και ως παρακαταθήκη για το σήμερα και τη συνέχεια, όχι μόνο του Ποντιακού Ελληνισμού, αλλά και κάθε έθνους, φυλής ή ανθρώπου, που υπακούει στα κελεύσματα, τα πάθη και τα σκιρτήματα της Καρδιάς του.

Στο βιβλίο, παράλληλα με τους πρωτότυπους στίχους του Θεόδωρου (Μίμη) Τσελεπίδη σε χειρόγραφη μορφή, παρατίθεται η απόδοσή τους στη Νέα Ελληνική, από τον φιλόλογο-ιστορικό-ερευνητή Παύλο Ιντζέ. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια ιστορική αναδρομή στη Χάρσερα Αργυρούπολης, από όπου έλκουν την προγονική τους καταγωγή τόσο ο Θεόδωρος (Μίμης) Τσελεπίδης, όσο και ο Αλέξης Στεφανίδης, στο χωριό Αγροσυκιά, όπου εγκαταστάθηκε η πλειοψηφία των προσφύγων της Χάρσερας αλλά και στη Μονή και την Εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Χαλιναρά, η οποία συνδέει με μυστικιστικό σχεδόν τρόπο τις εποχές, τους τόπους και τους ανθρώπους τους.

Παράλληλα, το πρώτο μέρος του βιβλίου σφραγίζουν με κείμενα-αναλύσεις-τοποθετήσεις τους σημαντικοί εργάτες της τέχνης, της επιστήμης, της ιστορίας, της εκπαίδευσης: Ιωάννης Ανδρόνογλου, Καλλιόπη Ιωαννίδου, Μενέλαος Μιχαηλίδης, Θωμαΐς Κιζιρίδου, Γιάννης Σαούλης, Βασίλειος Μητκούδης, Παύλος Ιντζές.

Στο δεύτερο μέρος ακολουθεί πλουσιότατο φωτογραφικό λεύκωμα με ιστορικές αλλά και προσωπικές φωτογραφίες και στιγμές που καθόρισαν την πορεία αυτού του βιβλίου-δίσκου, καθώς και τα βιογραφικά σημειώματα των δημιουργών του, Θεόδωρου (Μίμη) Τσελεπίδη και Αλέξη Στεφανίδη. Καλή ανάγνωση, ακρόαση, μνήμη, ταξίδεμα και βίωμα!

Σύντομο βιογραφικό Αλέξη Στεφανίδη

Ο Αλέξης Στεφανίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιαννιτσά του Νομού Πέλλας. Έλκει την προγονική του καταγωγή από την Αργυρούπολη και την Πάφρα του Εύξεινου Πόντου. Η πρώτη αντάμωσή του με την ποντιακή μούσα γίνεται το έτος 1996,έπειτα από δική του επιθυμία και με παρότρυνση του πατέρα του Γιάννη και της μητέρας του Σοφίας. Κάνει τα πρώτα του βήματα στη λύρα μαζί με τον παππού του Αλέξιο Στεφανίδη και στη συνέχεια με το Γιώργο Τουλγαρίδη, ενώ από το έτος 1997 μαθητεύει πλάι στον λυράρη Μιχάλη Καλιοντζίδη.

Από την ηλικία των 12 ετών ακολουθεί μια πορεία απόλυτα συνυφασμένη με το προγονικό μουσικό του όργανο, υπηρετώντας τη δημώδη και λαϊκή μουσική του Πόντου με κύριο στόχο και μέλημα την προάσπισή της. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΑΤΕΙ Ηπείρου και ο πρώτος απόφοιτος του τμήματος με ειδίκευση στη λύρα Πόντου. Από το 2010 διδάσκει συστηματικά την ποντιακή λύρα σε συλλόγους, φορείς και μουσικά ιδρύματα, ενώ από το 2012 υπηρετεί ως καθηγητής ποντιακής λύρας τον θεσμό των μουσικών σχολείων. Η καλλιτεχνική του εμπειρία αριθμεί πλήθος συμμετοχών σε ηχογραφήσεις, συναυλίες, χορωδιακές συναντήσεις, εορταστικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς επίσης σε Τσεχία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο και Ελβετία. Έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους καλλιτέχνες του ποντιακού χώρου και μη και έχει οργανώσει, επιμεληθεί και διακριθεί σε ποικίλες εκδηλώσεις, στις οποίες συχνά παρουσιάζεται με σύνολα μαθητών του.

Αριθμεί πλήθος εμφανίσεων τόσο στα τοπικά, όσο και στα εθνικής εμβέλειας ΜΜΕ, με τελευταία αυτή στις 12 Μαΐου 2018 στην εφημερίδα «Έθνος», με ένα δισέλιδο αφιέρωμα υπό τον τίτλο «Ένα τοξάρ και τρείς χορδές για την ιστορία του Πόντου».

Είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων, στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση και στη Διοίκηση της Εκπαίδευσης.

Είναι παντρεμένος με την μουσικολόγο Ξένια Τσέλιγκα και έχουν έναν γιο, τον Γιάννη Στεφανίδη.