Επιχειρηματίες με το ζόρι ή από ζόρι;

του Δρ Νέστορα Κολοβού

Σύμφωνα με στοιχεία του 2022, οι Μκρομεσαίες επιχειρήσεις, αποτελούσαν το 99,9% των συνολικών επιχειρήσεων στη χώρα. Από αυτές το 94,5% ήταν μικρές επιχειρήσεις, δηλαδή με λιγότερα από 10 άτομα προσωπικό. Αυτές καλύπτουν το 83,5% της απασχόλησης με 2,2 εκατ. εργαζόμενους. Όπως αντιλαμβάνεστε, οι επιχειρήσεις αυτές, αποτελούν όχι μόνον την ραχοκοκκαλιά της ελληνικής οικονομίας, αλλά και ολόκληρο σχεδόν το σώμα της οικονομίας.

Αυτές οι επιχειρήσεις ανήκουν σε ένα Γιώργο, σε ένα Δημήτρη, σε ένα Γιάννη, σε μια Μαρία, μια Ελένη, μια Θοδώρα, έναν Κώστα, που καθημερινά δίνουν όλο τους το είναι, όχι μόνο για να επιβιώσουν, αλλά και για να συνεισφέρουν στην οικονομία. Είναι άνθρωποι που έβαλαν δικά τους χρήματα από αποταμιεύσεις, από αιματηρές οικονομίες, από δανεικά από την οικογένεια ή και φίλους, δημιούργησαν δικές τους δουλειές και εκτός από τους ίδιους, μπορούν και προσφέρουν δουλειές και σε συνεργάτες τους.

Είναι άνθρωποι που αποφάσισαν να ρισκάρουν και να δοκιμάσουν την τύχη τους στον επαγγελματικό στίβο. Είναι άνθρωποι, που είτε από έμπνευση είτε από απόγνωση (ανάγκη) έγιναν επιχειρηματίες. Επιχειρηματίας γίνεσαι για δύο λόγους. Είτε από έμπνευση είτε από απόγνωση (ανάγκη). Όλα τα άλλα είναι θεωρίες.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν και δεν έχουν πτυχία, δεν είχαν και δεν έχουν υψηλού επιπέδου γνώσεις. Είχαν όμως και έχουν θέληση, αποφασιστικότητα, υπομονή και κουράγιο να σκύψουν το κεφάλι επάνω στη δουλειά τους και να τα καταφέρουν. Θυσίασαν ελεύθερο χρόνο, 8ωρο, Σαββατοκύριακα, διακοπές, καφενείο, παρέες, πολλές φορές και την οικογένειά τους με στόχο πρώτα να επιβιώσουν και στη συνέχεια να πετύχουν. Κάθε μέρα μια ελπίδα, μια λαχτάρα, ένα βήμα. Σκαλί, σκαλί, πετραδάκι, πετραδάκι. Έτσι λειτουργεί η επιχειρηματικότητα. Δεν λειτουργεί με πανεπιστήμια, με σχολές, με οικονομικές θεωρίες και λογιστικά. Λειτουργεί με γνώσεις αγοράς, δεξιότητες, εμπειρίες, ψυχικές αρετές, ψυχικές αντοχές και στρατηγική. Λειτουργεί με ευκαιρίες και όχι με ιδέες. Ιδέες έχουν όλοι. Τις ευκαιρίες όμως τις οσμίζονται λίγοι.

Αυτούς όλους λοιπόν, που έχουν φάει με το κουτάλι την επιχειρηματικότητα, το κράτος τους βάζει συνεχώς εμπόδια, όπως συχνές αλλαγές νόμων, φορολογία και αυξημένη γραφειοκρατία. Αντί να τους ενισχύσει στην καθημερινή τους προσπάθεια, πρώτα να επιβιώσουν και στη συνέχεια να ορθοποδήσουν, τους βάζει όλους μαζί σε ένα «καζάνι» και τους συνθλίβει.

Αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να στηρίξει το κράτος, να τους δώσει κίνητρα να αναπτυχθούν γιατί κατά τεκμήριο, αυτοί γνωρίζουν την αγορά και την επιχειρηματικότητα. Αυτοί γνωρίζουν τη συμπεριφορά του πελάτη και αυτοί μπορούν να διακρίνουν ευκαιρίες και τολμούν να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο. Αυτοί υφίστανται πρώτοι στην τσέπη τους τις διακυμάνσεις της οικονομίας και αυτοί αποφασίζουν μόνοι τους τις επόμενες κινήσεις.

Την αγορά δεν την γνωρίζουν οι καθηγητές, οι θεωρητικοί και οι πάσης φύσεως αν-επιχείρητοι «σύμβουλοι», που δεν έχουν ανοίξει ένα περίπτερο. Δεν την γνωρίζουν αυτοί που νομίζουν ότι η μικρομεσαία επιχείρηση χρειάζεται μάνατζερς ή ειδικούς. Μπορεί να γνωρίζουν οικονομικά, μπορεί να γνωρίζουν Διοίκηση Επιχειρήσεων, μπορεί να γνωρίζουν Λογιστικά, αλλά δεν γνωρίζουν από επιχειρηματικότητα. Άλλο είναι η μεγάλη επιχείρηση και άλλο η μικρή. Η μεγάλη έχει πρόσβαση σε κεφάλαια, σε προγράμματα, σε επενδυτές. Η μικρομεσαία είναι μεροκάματο. Είναι συνεχής αγώνας επιβίωσης.

Η επιχειρηματικότητα προϋπήρχε των κυβερνήσεων και των ειδικών. Οι μικροεπιχειρηματίες προϋπήρχαν των κυβερνήσεων. Κανένας δεν τους ζήτησε να γίνουν επιχειρηματίες. Κανένας δεν τους έδωσε επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις και προγράμματα. Κανένας δεν πήγε να τους συμβουλεύσει. Πάλεψαν μόνοι τους και τα κατάφεραν. Δημιούργησαν επιχειρήσεις για να συντηρήσουν τον εαυτό τους, την οικογένειά τους και να δώσουν δουλειά και σε άλλους ανθρώπους.

Τόσα χρόνια το κράτος έχει δώσει δισεκατομμύρια για να δημιουργήσει επιχειρήσεις, να δημιουργήσει επιχειρηματίες, να αναπτύξει την οικονομία. Πού πήγαν αυτά τα χρήματα; Ποιοι τα πήραν; Με τι κριτήρια; Με τι αντίκρυσμα; Τι αποτέλεσμα είχαν; Τι γνώριζαν αυτοί που τα πήραν από επιχειρηματικότητα; Τι γνώριζαν από πελάτες; Τι γνώριζαν από αγορά; Τι γνώριζαν από ανταγωνισμό; Τι γνώριζαν από δανεικά; Τι γνώριζαν από χρέη; Τι γνώριζαν να μην έχεις ρευστότητα;

Όσο η αγορά θα κινείται με όρους ψηφοθηρίας και όχι με όρους οικονομίας, θα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.

Μοναδική ελπίδα η μικρομεσαία επιχείρηση. Αυτή θα αναπτυχθεί και θα γίνει μεγάλη. Έτσι ξεκίνησαν όλοι οι μεγάλοι. Από την κουζίνα, το γκαράζ, την αποθήκη, το κασελάκι, το ποδήλατο…

*** Αφιερωμένο στους μικροεπιχειρηματίες, τους καθημερινούς ήρωες της αγοράς.