Φιλοκτήτης του Σοφοκλή: Μια εξαιρετική παράσταση

Μια εμπνευσμένη και καλά κουρδισμένη παράσταση που οδηγεί τον θεατή λέξη προς λέξη ενδοσκοπικά στη λύση του δράματος.

Η σκηνοθεσία της Μαρλένε Καμίνσκι ευρηματικότατη παντρεύει τη λογική και το συναίσθημα με τέτοιο τρόπο που λειαίνει αυτό το χάσμα και ταυτόχρονα σχεδόν "υποχρεώνει" τους ήρωες να ισορροπούν στην κόψη του. Κρατά το κοινό σε μια εγρήγορση του “ποιός ήρωας θα λυγίσει πρώτος;”

Θα τολμήσουμε να πούμε ότι "ξεχνάμε" τι γίνεται στο κλείσιμο του δράματος, παρόλο που μας είναι γνωστό το τέλος της τραγωδίας. Η λειτουργικότητα του σκηνικού και των κουστουμιών, τα τοποθετούν ανάμεσα στους ήρωες σε πρωταγωνιστικό ρόλο και ήταν άλλο ένα εύρημα που θαυμάσαμε, ενώ οι εκπλήξεις/ευρήματα/ανατροπές δεν σταματούσαν, κάτι που μας οδηγεί να αναφερθούμε σε μια εξαιρετική σκηνοθεσία.

Πρωταγωνιστές και χορός σε εξαιρετικές ερμηνείες

Ο Τάσος Νούσιας στο ρόλο του Φιλοκτήτη, για άλλη μια φορά μας καθηλώνει με τη φωνή του και με απλές γραμμές καταφέρνει να μας μεταφέρει στο εσωτερικό του τραύμα. Ξεχνάμε ότι κουτσαίνει το πόδι, μπαίνουμε σε μια ψυχή τραυματισμένη και πλέον άρρωστη από το μίσος. Έκπληξη προκαλεί όλη του η σκηνική δράση, με την οποία μας μεταφέρει αυτή την ένωση σώματος και ψυχής του ήρωα που υποδύεται. Κουτσό σώμα ή τυφλωμένη ψυχή;

Η Μαρία Πρωτόπαππα στο ρόλο του Οδυσσέα, φαινομενικά παράξενη η επιλογή γυναίκας σε ανδρικό ρόλο, στην ουσία ρόλος κλειδί καθ’ ότι φέρει την εντολή της Αθηνάς και μας συνδέει από την πρώτη στιγμή στους δύο κόσμους. Θνητοί και θεοί σε έναν φαύλο κύκλο εντολής-μοίρας, δράσης-αντίδρασης, θείας βούλησης εναντίον ελεύθερης βούλησης. Στην εξαιρετική της ερμηνεία, είδαμε τη σταθερότητα με την οποία μεταφέρει το χρησμό να διασπείρει το απαιτούμενο άγχος, την ανασφάλεια και την αγωνία σε όλους τους ήρωες και αυτό τελικά να κάνει τη στιγμή (δευτερολέπτων) που μπορεί να λυγίσει ακόμα και ο Οδυσσέας πολύ πιο έντονη. Η εικόνα που ξαπλώνει πάνω στο Φιλοκτήτη “στοργικά” και σε μηδενικό χρόνο μεταλλάσσεται και του απαντά "μείνε στη Λήμνο σου και χόρτασέ την" προκαλεί ρίγος και δείχνει το καλλιτεχνικό εκτόπισμα της ηθοποιού. Μέσα σε μισή στιγμή ερμηνεύει δύο ρόλους, Αθηνά-Οδυσσέας!

Ο Γιώργος Αμούτζας είναι ο νέος που τα έχει χαμένα εμπρός στην ενήλικη ζωή που βλέπει να έρχεται και που ο χρόνος τον πιέζει να ακολουθήσει. Η ερμηνεία του σε αυτό τον απαιτητικό ρόλο, θαυμάσια και μας κάνει να προβληματιστούμε για τον τρόπο με τον οποίο "πετάμε τους νέους σε μια ζούγκλα". Η στιγμή που κλείνει τα μάτια και ακινητοποιείται μπροστά στον τόσο πόνο που αντικρίζει, κόβει την ανάσα, κάνοντας μας να μην ξέρουμε ποιο θα είναι το ξέσπασμά του και με πόση ένταση...

Ένας χορός που έχουμε χρόνια να δούμε. Από την πρώτη λέξη της εισόδου του στην πάροδο "Ξένος", το κοινό γίνεται μέρος μιας μυσταγωγίας την οποία συνέθεσε η Ευαγγελία Βελλή-Κοσμά. Η συνθέτις, τηρώντας στο απόλυτο την φόρμα και το ρυθμό που είναι προαπαιτούμενα για την αρχαία τραγωδία, με μελωδίες αραβουργήματα, αλλά και με ρυθμικά χορικά άριστα εκτελεσμένα, μας μεταφέρει τις εσωτερικές μεταπτώσεις ηρώων και χορού. Μια μουσική που έμεινε να ηχεί στα αυτιά μας και μετά την παράσταση! Στη διδασκαλία του χορού και πάλι η Ευαγγελία Βελλή-Κοσμά. Ο χορός αποτελούμενος από τους Αλέξανδρο Φιλιππόπουλο (κορυφαίος του χορού), Παντελή Αρουσαλίδη, Μάρκο Γέττο, Βαγγέλη Κρανιώτη, Βαγγέλη Μάγειρο και Τάσο Θεοφιλάτο, όλοι τους ταλαντούχοι ηθοποιοί, ερμήνευσε άριστα με πλαστικότητα στις κινήσεις του και με χροιά που δεν πιστεύαμε πως αποτελείται μόνο από έξι! Το πρώτο στάσιμο με τον κορυφαίο του χορού να αποδίδει άριστα λέξη προς λέξη τις στροφές του Σοφοκλή και τον υπόλοιπο χορό να μελίζει την γλυκόπικρη μελωδία της συνθέτιδας, μας έδωσε επακριβώς τη διαφορά των λέξεων λύπηση, οίκτος και συμπόνια.

Τα απόκοσμα ηχοτοπία σε σύνθεση Κωνσταντίνου Σκουρλή, σε συνδυασμό με τις λιτές γραμμές των φώτων της Αλίκης Δανέζη-Knutsen ενίσχυσαν στο έπακρο όλη τη δράση κάνοντας τις αυξομειώσεις του συναισθήματος ακόμα πιο έντονες.

Όσοι δουν αυτό τον Φιλοκτήτη θα κατανοήσουν νοήματα πέραν των λέξεων.

Ταυτότητα παράστασης «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή

Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας

Σκηνοθεσία: Μαρλένε Καμίνσκι

Σκηνογράφος: Γιώργος Γεωργίου

Ενδυματολόγος: Γιάννης Μετζικώφ

Μουσική διδασκαλία χορού - πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Ευαγγελία Βελλή-Κοσμά

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση ηχοτοπίων: Constantine Skourlis

Φωτισμοί: Αλίκη Δανέζη-Knutsen

Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα Πετροπούλου

Πρωταγωνιστούν:

Τάσος Νούσιας (Φιλοκτήτης)

Μαρία Πρωτόπαππα (Οδυσσέας)

Γιώργος Αμούτζας (Νεοπτόλεμος)

Χορός:

Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος (Κορυφαίος του Χορού)

Παντελής Αρουσαλίδης

Μάρκος Γέττος

Βαγγέλης Κρανιώτης

Βαγγέλης Μάγειρος

Τάσος Θεοφιλάτος