Η ακτινογραφία της Δημόσιας Υγείας όπως αποτυπώθηκε στην ημερίδα του ygeiamou

Πολύτιμα συμπεράσματα για τη Δημόσια Υγεία προέκυψαν από τη χθεσινή ημερίδα του ygeiamou.gr και του Πρώτου Θέματος με τίτλο «Εμβολιασμός: Στρατηγικός Πυλώνας για τη Δημόσια Υγεία». Η αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου, η ανάγκη ενίσχυσης της ανοσοποίησης ακόμη και απέναντι σε «παλιά» και «ξεχασμένα» νοσήματα, οι προκλήσεις που προκύπτουν από τη διστακτικότητα αλλά και τις ανισότητες στον εμβολιασμό ήταν ανάμεσα στα θέματα που συζητήθηκαν εκτενώς από Υπουργούς, Καθηγητές, γιατρούς, και άλλους επιστήμονες.

Ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, έδωσε έμφαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι με τα βήματα που γίνονται αναμένεται βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Αναφέρθηκε στα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία, σημειώνοντας ότι κατά πάσα πιθανότητα θα ξεκινήσουν έως το τέλος Νοεμβρίου. Έκανε δε την εκτίμηση ότι οι περίπου 37.000 δωρεάν επεμβάσεις θα έχουν πραγματοποιηθεί σε ένα χρόνο, οδηγώντας σε σημαντική αποσυμφόρηση τη λίστα χειρουργείου στα δημόσια νοσοκομεία.

Παρότι η Δημόσια Υγεία δεν είναι στα θέματα που διαχειρίζεται ευθέως ο κ. Γεωργιάδης στο Υπουργείο, δεν παρέλειψε να αναφερθεί σε αυτή. Ανέφερε ότι η χώρα μας πραγματοποιεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων στην ιστορία της, «που αν το λέγαμε πριν από μερικά χρόνια ότι θα γίνει δε θα το πίστευε κανένας, είτε για τον καρκίνο του μαστού, είτε για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, είτε για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, είτε για τα καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά, που είναι να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα».

Ο Υπουργός Υγείας τοποθετήθηκε περί ακραίων καιρικών φαινομένων, στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, και κατ’ επέκταση των δυνατοτήτων της χώρας μας να αποκριθεί, για παράδειγμα σε μια αντίστοιχη περίπτωση με τις φονικές πλημμύρες στη Βαλένθια. «Στη Θεσσαλία, όταν ενέσκηψε ο Ντάνιελ, η ποσότητα του νερού που έπεσε ήταν υπερδιπλάσια αυτής που είχαν στη Βαλένθια. Δεν θα πω ότι δεν έγιναν καταστροφές, αλλά το γεγονός ότι εμείς είχαμε 17 νεκρούς ενώ στην Ισπανία δεν ξέρουν ακόμη πόσα είναι τα θύματα -και μιλάμε για ένα κράτος με πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες από τις δικές μας- λέει πολλά για το πώς αντεπεξήλθαμε εμείς. Τα πήγαμε πολύ καλύτερα, γιατί λειτούργησε το 112. Στείλαμε μήνυμα στον κόσμο να μείνει στο σπίτι του, γιατί εάν έβγαινε στο δρόμο κινδύνευε να πνιγεί. Και αυτό έγινε. Στείλαμε ελικόπτερα και πήραμε όσους είχαν ανάγκη απομάκρυνσης», σημείωσε.

Η μεγάλη αξία της πρόληψης, η οποία εκτός από εμβολιασμούς περιλαμβάνει και screening, δηλαδή προσυμπτωματικό έλεγχο, αναδείχθηκε από τα στοιχεία που έδωσε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη.

Το πιο πρόσφατο πρόγραμμα δωρεάν προληπτικών εξετάσεων, αυτό για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, μετρά περισσότερα από 100.000 self tests, 5.384 από τα οποία βρέθηκαν θετικά, ενώ έχουν ήδη εκτελεστεί 260 δωρεάν κολονοσκοπήσεις. «Προχώρησαν οι πρώτες βιοψίες και έχουν ξεκινήσει τα πρώτα χειρουργεία για τον καρκίνο του παχέος εντέρου», σημείωσε η κυρία Αγαπηδάκη. Παράλληλα, έχουν πραγματοποιηθεί 500.000 δωρεάν μαστογραφίες και έχουν εντοπιστεί περίπου 30.000 γυναίκες με πρώιμα ευρήματα. «Έχουμε 720 σημεία σε όλη τη χώρα που μπορούν οι γυναίκες να κάνουν δωρεάν τις εξετάσεις τους για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας», πρόσθεσε.

Σε λίγες ημέρες θα είναι έτοιμο το πρόγραμμα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως προανήγγειλε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, μάλιστα, θα ξεδιπλωθεί με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου Αθηνών, αφού οι πολίτες θα μπορούν να παραπέμπονται δωρεάν σε 10 πανεπιστημιακά κέντρα αναφοράς, εφόσον βρεθούν ευρήματα που χρήζουν διερεύνησης.

Ελλιπής η συμμόρφωση στο εμβολιαστικό πρόγραμμα

Τη στιγμή που ο σχεδιασμός για την πρόληψη νοσημάτων προχωρά σε επίπεδο προληπτικών εξετάσεων, η επιστημονική κοινότητα είναι αντιμέτωπη με διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια και τον εμβολιασμό. Τα στοιχεία δείχνουν πως έχει πέσει ο εμβολιαστικός .. ρυθμός ακόμη και για εμβόλια που γίνονται επί πολλά έτη στη σειρά.

Πιο αναλυτικά, πρόσφατη μελέτη του ΕΟΔΥ, ορισμένα στοιχεία από την οποία παρουσίασε ο Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος, Πτέραρχος ε.α., μέλος ΔΣ ΕΟΔΥ, Δημήτρης Χατζηγεωργίου, δείχνει πως η εμβολιαστική κάλυψη για την ιλαρά είναι γύρω στο 87% – πολύ κάτω του ορίου ασφαλείας που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας – και γύρω στο 50% για τον ιό HPV. «Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η κάλυψη είναι χαμηλότερη από την επιθυμητή για αρκετά εμβόλια, ενώ η συμμόρφωση με το προτεινόμενο πρόγραμμα εμβολιασμών είναι ελλιπής», ανέφερε. Η υψηλότερη κάλυψη καταγράφηκε για τον πνευμονιόκοκκο και τον μηνιγγιτιδόκοκκο, με τη Δυτική Μακεδονία και την Κρήτη να έχουν υψηλότερα ποσοστά, ενώ το Ανατολικό Αιγαίο έχει χαμηλότερη κάλυψη. Επίσης, το 2,5% των παιδιών που έλαβαν έγκαιρα ΑΜΚΑ δεν έχει πραγματοποιήσει κανένα εμβόλιο.

Στη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, πάντως, το ενδιαφέρον για εμβολιασμό αναζωπυρώθηκε, σύμφωνα με την Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Η κυρία Μαρία Θεοδωρίδου επεσήμανε ότι τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας των εμβολίων Covid-19 σώθηκαν 20 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως.

Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι τα κράτη που έχουν υιοθετήσει τη θετικότερη στάση απέναντι στα εμβόλια ακόμη και προ πανδημίας (Ισπανία, Πορτογαλία) παρουσιάζουν και τα μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης σήμερα, όπως επεσήμανε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος ΔΣ του ΕΟΔΥ, Δημήτρης Παρασκευής. Νέοι, γυναίκες και άνθρωποι χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου φαίνεται να αποτελούν την πλειονότητα των πιο διστακτικών απέναντι στα εμβόλια. Η ηλικία φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο, με τους νέους να φοβούνται σημαντικά λιγότερο ότι θα νοσήσουν ή ότι θα νοσήσουν σοβαρά.

Ψηφιακή Υγεία

Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών Υγείας είναι προαπαιτούμενο για τη χάραξη πολιτικών, ενώ βοηθά τους πολίτες να μένουν πιστοί σε εμβολιασμούς και προληπτικές εξετάσεις. Το πλέον χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα είναι τα SMS που στέλνονταν στους πολίτες στην οξεία φάση της πανδημίας ως υπενθύμιση του εμβολιασμού.

«Πλέον υπάρχει ένα κράτος που φροντίζει και το αποδεικνύει στην πράξη, ένα υπουργείο Υγείας που αξιοποιεί τα ψηφιακά μέσα, και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε πάνω στο πώς θα καταφέρουμε να εμπλουτίσουμε αυτή τη διαδικασία», επεσήμανε κατά τη διάρκεια της χθεσινής Ημερίδας ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι η κυβέρνηση είναι στη διαδικασία συνένωσης των τεσσάρων μητρώων (ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, ΦΠΑ, Ταυτότητα). «Είναι πάρα πολύ σημαντικό και όλοι καταλαβαίνουμε ότι, εάν δεν έχεις δεδομένα, γιατί τα δεδομένα είναι σαν το GPS. Εάν δεν έχεις δεδομένα, δεν έχεις GPS, δεν έχεις πυξίδα και μέσο να προσανατολιστείς. Αν δεν ξέρεις πού είσαι, δεν μπορείς να πας εκεί όπου θέλεις».