Η ιστορία της γλώσσας των Σκοπίων

Την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2024, στην αίθουσα του Ξενιτίδειου Πολιτιστικού Κέντρου Αριδαίας, στα πλαίσια εκδήλωσης του συλλόγου «Χοροτοπία», πέντε ομιλητές παρουσίασαν δύο CD με τραγούδια στα εντόπικα, σύμφωνα με τους διοργανωτές. Επειδή, από μερικούς, παρερμηνεύθηκε η παρέμβαση που οι διοργανωτές μου επέτρεψαν να κάνω, μετά το τέλος της εκδήλωσης, είναι αναγκαίο να δημοσιοποιήσω τα τέσσερα σημεία της όλης εκδήλωσης στα οποία αναφερόταν η παρέμβασή μου, ως εκπροσώπου του Συλλόγου Απογόνων Μακεδονομάχων Εδέσσης- Αλμωπίας.

Διευκρίνισα ότι η πλειοψηφία των, επώνυμων και ανώνυμων, ντόπιων γηγενών Μακεδόνων που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα γνώριζαν ή μιλούσαν αποκλειστικά τα εντόπικα αλλά με κίνδυνο της ίδιας της ζωής τους, αγωνίσθηκαν για να προασπίσουν την πίστη τους στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και την Ελληνική εθνική τους ταυτότητα, από την επιθετικότητα των Βούλγαρων Κομιτατζήδων. Άρα εμείς ως απόγονοι αυτών των αγωνιστών είμαστε εξοικειωμένοι με τα εντόπικα τα οποία δεν πρέπει να τα δαιμονοποιήσουμε αλλά πρέπει να τα απομυθοποιήσουμε.

Αντέδρασα στην απαράδεκτη αναφορά, ενός εκ των ομιλητών, του ομότιμου καθηγητή τμήματος κοινωνικής ανθρωπολογίας και ιστορίας Πανεπιστημίου Αιγαίου Σ.Καράβα, για τον Καπετάν Γαρέφη, τον οποίο στην ομιλία του παρουσίασε ως στυγερό δολοφόνο. Είπα ότι προσεγγίζει το θέμα μονόπλευρα χωρίς να διευκρινίζει ποιοι ήταν αυτοί των φονικών περιστατικών που ανέφερε ποιος ήταν ο ρόλος τους, σε πιο πλαίσιο έγιναν τα γεγονότα και ότι αντιμετωπίζει επιπόλαια τα γεγονότα. Τόνισα ότι εμείς τιμούμε τον Καπετάν Γαρέφη για τον αγώνα του να αποτρέψει τον εκβουλγαρισμό των γηγενών Μακεδόνων και ότι οι Βούλγαροι ήλθαν εδώ να εκβουλγαρίσουν και να κακοποιήσουν τους γηγενείς Μακεδόνες και δεν πήγαμε εμείς εκεί στους Βούλγαρους να τους κάνουμε Έλληνες. Ήταν αμυντικός πόλεμος ο Μακεδονικός Αγώνας και επιβεβαίωσε την Ελληνικότητα των ντόπιων και την προσήλωσή τους στο πατριαρχείο. Σίγουρα προκαλεί έντονο προβληματισμό το γεγονός ότι καθηγητής Ελληνικού Πανεπιστημίου αντιμετωπίζει τόσο εχθρικά και μονόπλευρα έναν αγωνιστή του Μακεδονικού Αγώνα.

Στην ομιλία του ο Σ.Καράβας ανέφερε ονόματα και γλωσσολογικά στοιχεία όλων όσων κατοίκισαν την Αλμωπία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στην παρέμβασή μου επισήμανα ότι δεν ανέφερε πουθενά κάποια δήθεν «Μακεδονική» εθνότητα να υπήρχε εδώ, ούτε κάποια «Μακεδονική» Γλώσσα να μιλήθηκε εδώ. Ανέφερε γενικά για ύπαρξη «σλαβοφωνίας». Μπορεί αυτά που μιλιόντουσαν εδώ να ήταν «σλαβόφωνα» ή «σλαβοφανή» αλλά πρέπει να τονισθεί ότι αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι που «σλαβοφώνησαν» δεν ήταν Έλληνες. Αυτοί, που τους ονόμασε «Σλαβόφωνους», κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα απέδειξαν περίτρανα την Ελληνικότητά τους, όταν ακόμα η Μακεδονία ήταν εκτός Ελληνικού κράτους και υπαγόταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Κλείνοντας, στο τέταρτο θέμα της παρέμβασής μου, αναφέρθηκα στα λόγια άλλου ομιλητή που είπε ότι «ο κόσμος έλεγε στα παιδιά του να μην μιλάνε τα ντόπια έξω και ότι αυτό γίνεται και τα τελευταία χρόνια». Ο κόσμος έλεγε αυτό στα παιδιά του γιατί, πριν 100 χρόνια, η προπαγάνδα ήθελε, όσους μιλούσαν ντόπικα, να τους κάνει Βούλγαρους και τώρα η προπαγάνδα θέλει, όσους μιλούν τα ντόπικα, να τους κάνει «Μακεδόνες» αλλά όχι Έλληνες. Για αυτόν τον λόγο υπάρχει αυτό το σφίξιμο. Εάν εκλείψει αυτό δεν υπάρχει πρόβλημα.

Μετά το τέλος της δικής μου παρέμβασης, για την αναφορά του Σ.Καράβα σχετικά με τον Καπετάν Γαρέφη, ζήτησε και πήρε τον λόγο ο Δημήτριος Μπίνος ως καταγόμενος από το Γαρέφη, ως Ιστορικός -Αρχαιολόγος και ως πρώην Δήμαρχος Αλμωπίας, οποίος υπερασπίσθηκε με ένθερμα λόγια το έργο και την παρουσία του Κώστα Γαρέφη στα μέρη μας τονίζοντας τις ειδικές συνθήκες διεξαγωγής του Μακεδονικού Αγώνα.

Τα CD και το φυλλάδιο που τα συνοδεύει, δεν πρόλαβα να τα αγοράσω και για αυτό δεν μπορώ να αναφέρω τίποτα για αυτά.

Η όλη παρέμβαση είχε σκοπό να επισημάνει ότι τα εντόπικα μιλήθηκαν και από γηγενείς Μακεδόνες Έλληνες και ότι δεν ταυτίζονται με την σημερινή επίσημη γλώσσα του γειτονικού κράτους, όπως μερικοί προσπαθούν να μας πείσουν. Για τον λόγο αυτό προτρέπω κάθε αναγνώστη να διαβάσει και το αναλυτικό άρθρο μου για το πώς και πότε δημιουργήθηκε η επίσημη γλώσσα του γειτονικού κράτους που είναι αναρτημένο στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://bit.ly/49q9vRw