Είναι και πόσο επικίνδυνο το μαγείρεμα με αέριο;

Οι σόμπες υγραερίου σκοτώνουν 40.000 Ευρωπαίους κάθε χρόνο, διοχετεύοντας ρύπους στους πνεύμονές τους, αριθμός θανάτων διπλάσιος από αυτόν των τροχαίων δυστυχημάτων, αποκαλύπτει έκθεση ερευνητικής ομάδας σε ισπανικό πανεπιστήμιο.

Οι κουζίνες εκπέμπουν επιβλαβή αέρια που συνδέονται με καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, με τους ειδικούς να προειδοποιούν ότι υπάρχει ελλιπής ενημέρωση του κοινού για αυτούς τους κινδύνους. Σύμφωνα με μια μελέτη σε νοικοκυριά στην Ε.Ε. και στο Ηνωμένο Βασίλειο, η χρήση μιας σόμπας αερίου αφαιρεί, κατά μέσο όρο, σχεδόν δύο χρόνια από τη ζωή ενός ατόμου.

«Η έκταση του προβλήματος είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε», δήλωσε η επικεφαλής συντάκτης της μελέτης Χουάνα Μαρία Ντελγκάδο Σαμπορίτ, η οποία διευθύνει το ερευνητικό εργαστήριο περιβαλλοντικής υγείας στο Πανεπιστήμιο Jaume I στην Ισπανία.

Οι ερευνητές απέδωσαν 36.031 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο σε κουζίνες υγραερίου στην Ε.Ε. και άλλους 3.928 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σημειώνουν μάλιστα ότι οι εκτιμήσεις τους είναι συντηρητικές, επειδή έλαβαν υπόψη μόνο τις επιπτώσεις του διοξειδίου του αζώτου (NO2) στην υγεία και όχι άλλων αερίων, όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και το βενζόλιο.

«Πολύ πίσω, στο 1978, μάθαμε για πρώτη φορά ότι η ρύπανση από NO2 είναι πολλές φορές μεγαλύτερη στις κουζίνες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο παρά στις ηλεκτρικές», δήλωσε η Ντελγκάδο Σαμπορίτ. «Αλλά μόνο τώρα είμαστε σε θέση να υπολογίσουμε συγκεκριμένο αριθμό στις ζωές που χάνονται από αυτό».

Ένα στα τρία νοικοκυριά στην Ε.Ε. μαγειρεύει με φυσικό αέριο, φτάνοντας το 54% των νοικοκυριών στο Ηνωμένο Βασίλειο και περισσότερο από το 60% στην Ιταλία, την Ολλανδία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Οι κουζίνες καίνε ορυκτά αέρια και εκτοξεύουν επιβλαβείς ουσίες που προκαλούν φλεγμονή στους αεραγωγούς.

Η έκθεση, η οποία υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για το Κλίμα, βασίζεται σε έρευνα του περασμένου έτους, που μέτρησε την ποιότητα του αέρα στα σπίτια για να ανακαλύψει πόσο το μαγείρεμα με αέριο αύξησε τη ρύπανση του εσωτερικού αέρα. Αυτό επέτρεψε σε επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Jaume I και το Πανεπιστήμιο της Βαλένθια να προσδιορίσουν τις αναλογίες μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων κατά το μαγείρεμα με αέριο και να χαρτογραφήσουν την έκθεση στο διοξείδιο του αζώτου σε εσωτερικούς χώρους.

Στη συνέχεια, εφάρμοσαν μετρήσεις κινδύνου ασθενειών, από μελέτες για την εξωτερική ρύπανση από NO2, για να υπολογίσουν τον αριθμό των ζωών που χάνονται.

«Το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι εάν οι μετρήσεις για τον κίνδυνο θανάτου από NO2 σε εξωτερικούς χώρους, που οφείλεται κυρίως στην κυκλοφορία των οχημάτων, μπορεί να εφαρμοστεί και στην περίπτωση των εσωτερικών χώρων, από το μαγείρεμα με αέριο», επεσήμανε ο Στέφεν Λοφτ, ειδικός στην ατμοσφαιρική ρύπανση στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, ο οποίος δε συμμετείχε στην έρευνα. «Αλλά είναι μια δίκαιη υπόθεση και απαιτείται για την αξιολόγηση», σημείωσε ωστόσο.

Τα αποτελέσματα των Ισπανών επιστημόνων συμφωνούν με μια μελέτη στις ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο, η οποία διαπίστωσε ότι οι σόμπες αερίου και προπανίου συμβάλλουν σε έως και 19.000 θανάτους ενηλίκων κάθε χρόνο.

Η Ε.Ε. έκανε αυστηρότερους τους κανόνες της για την ποιότητα του εξωτερικού αέρα αυτόν τον μήνα, αλλά δεν έχει θέσει πρότυπα για την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Δημόσιας Υγείας (EPHA) προέτρεψε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να καταργήσουν σταδιακά τις κουζίνες αερίου, θέτοντας όρια στις εκπομπές, προσφέροντας χρήματα για τη μετάβαση σε καθαρότερες κουζίνες και αναγκάζοντας τους κατασκευαστές τους να επισημαίνουν τους κινδύνους ρύπανσης.

«Για πάρα πολύ καιρό ήταν εύκολο να απορρίψουμε τους κινδύνους των κουζινών αερίου», δήλωσε η Σάρα Μπερτούτσι από την EPHA. «Όπως με το τσιγάρο, οι άνθρωποι δε σκέφτηκαν πολύ για τις επιπτώσεις του στην υγεία – και, όπως το κάπνισμα, οι κουζίνες υγραερίου βγάζουν μια μικρή φωτιά που όμως γεμίζει το σπίτι μας με ρύπανση».

Οι άνθρωποι μπορούν εν μέρει να προστατευτούν από τις αναθυμιάσεις όταν μαγειρεύουν, ανοίγοντας τα παράθυρα και ενεργοποιώντας τον απορροφητήρα.

Η Ντελγκάδο Σαμπορίτ ανέφερε ότι η ίδια και ο σύζυγός της μεγάλωσαν σε σπίτια όπου το μαγείρεμα γινόταν σε ηλεκτρικές εστίες, το οποίο είναι «πιο καθαρό, ασφαλέστερο και πιο υγιεινό», αλλά αργότερα μετακόμισαν σε ένα σπίτι με κουζίνα γκαζιού. «Βρισκόμαστε τώρα στη μέση ορισμένων βελτιώσεων στο σπίτι και μετράω τις μέρες για να τοποθετήσω μια νέα ηλεκτρική εστία στην κουζίνα μου», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Πηγή: The Guardian, διαμέσου efsyn.gr - Κατερίνα Κουτσελάκη

κεντρική φώτο: Dreamstime.com