Ιστορία της Επισκοπής Αλμωπίας

Από τον Παπαλαζάρου Ιωάννη, εκπ/κό-συγγραφέα

Από τον Ιούνιο του 1967 η επαρχία Αλμωπίας, η οποία διοικητικά και γεωγραφικά υπάγεται στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, τώρα πλέον και εκκλησιαστικά έχει προσαρτηθεί στην Μητρόπολη Εδέσσης και Πέλλης, που έχει έδρα την Έδεσσα.

Αν εξετάσει κανείς το θέμα εκκλησιαστικά και ιστορικά, ακούγεται ως άκαιρο και άδικο η απόσπαση μιας εκκλησιαστικής περιφέρειας από μια Μητρόπολη, όπου για αιώνες αποτελούσε τμήμα της ως Επισκοπή, και η προσάρτησή της σε άλλη γειτονική Μητρόπολη. Όταν όμως λόγοι κοινωνικοί και πρακτικοί το επιβάλουν τότε και δίκαιο και επίκαιρο γίνεται.

Στην περίπτωση της Αλμωπίας ένας από τους σοβαρούς λόγους που επέβαλαν την απόσπασή της από την Φλώρινα και την προσάρτησή της στην Μητρόπολη της Έδεσσας είναι οι αποστάσεις της Αριδαίας, και της Αλμωπίας ευρύτερα, από την Έδεσσα και από την Φλώρινα, αντίστοιχα. Η Αριδαία απέχει από την Έδεσσα 26 χιλιόμετρα και από την Φλώρινα 105 χλμ. Υπάρχουν όμως και χωριά της Αλμωπίας, π.χ. ο Αρχάγγελος και η Περίκλεια, που απέχουν από την Έδεσσα τουλάχιστον 40 χλμ. και από την Φλώρινα πάνω από 125 χλμ., κι αν προσθέσεις σ’ όλα αυτά και τις δυσκολίες επικοινωνίας λόγω των εδαφικών συνθηκών, αποτελούν κατάσταση που επιφέρει προβλήματα τόσο στην επικοινωνία του Μητροπολίτη με τις ενορίες αυτές όσο και στην διεκπεραίωση των διαφόρων ιεροπραξιών των ενοριτών.

Η σημερινή κατάσταση της Εκκλησιαστικής Περιφέρειας Αλμωπίας, με έδρα την Αριδαία και τις 37 ενορίες της, έχει ως εξής:

Αριδαία:

- Αγίων Νίκανδρου & Ιωαννικίου

- Αγίου Αντωνίου

Άετοχώριον - Αγίου Δημητρίου

Άλωρον - Αγίου Νικολάου

Αρχάγγελος - Αγίου Νικολάου

Άψαλος - Αγίου Αθανασίου

Βορεινόν - Αγίας Ευφημίας

Γαρέφειον - Ευαγγελιστού Ματθαίου

Δωροθέα - Αναλήψεως Σωτήρος

Εξαπλάτανος - Αγίου Γεωργίου

Θεοδωράκιον – Αναλήψεως Σωτήρος

Θηριόπετρα – Αποστόλου Φιλίππου

Ίδας - Αγίου Νικολάου

Κορυφή - Αγίου Επιφανείου

Κρανέα - Αγίου Γεωργίου

Κωνσταντία - Αγίου Νεκταρίου

Λαγκαδιά - Αγίων Αναργύρων

Λουτράκιον - Τιμίου Προδρόμου

Λυκόστομον - Αγίου Νικολάου

Μεγαπλάτανος - Αγίου Ευσταθίου

Μηλέα - Γενέθλιον Θεοτόκου

Μοναστηράκιον - Ζωοδόχου Πηγής

Νεοχώριον - Κοιμήσεως Θεοτόκου

Νότια - Αγίας Σοφίας

Ξιφιανή - Αγίου Πολυκάρπου

Όρμα - Αγίου Νικολάου

Περίκλεια - Αγίας Παρασκευής

Πιπεριά - Κοιμήσεως Θεοτόκου

Πολυκάρπιον - Εισοδίων Θεοτόκου

Πρόδρομος - Ευαγγελιστού Μάρκου

Πρόμαχοι - Αγίου Δημητρίου

Ριζοχώριον - Αγίου Ιγνατίου

Σαρακηνοί - Αγίου Νικολάου

Σωσάνδρα - Αγίου Γεωργίου

Τσάκοι - Αγίου Γεωργίου

Υδραία - Αγίου Αθανασίου

Φιλώτεια - Αγίου Δημητρίου

Φούστανη - Αγίου Γεωργίου

Χρυσή - Κοιμήσεως Θεοτόκου

Η Αλμωπία, ως ιστορική συνέχεια της «πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Μογλενών», Εκκλησιαστική Περιφέρεια της Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας από το έτος 1967, από τον Οκτώβριο του 2024 αναβαθμίσθηκε εις έδραν Επισκοπής, με πρώτο εψηφισμένο Επίσκοπο τον Πρωτοσύγκελλο της Μητροπόλεως και Αρχιερατικό Επίτροπο Αλμωπίας, Αρχιμανδρίτη κ. Στέφανο Δέβρελη.

Είχε προηγηθεί η εκλογή του εις Βοηθόν Επίσκοπον από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, στις 4 Οκτωβρίου 2024, από το τριπρόσωπον που είχε τυπικά συντάξει ο Μητροπολίτης κ. Ιωήλ.

Η χειροτονία του τελέστηκε, παρουσία πλήθους κόσμου, την Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2024 στον ιερό καθεδρικό ναό Αγίας Σκέπης Εδέσσης σε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο, με προεξάρχοντα τον Μητροπολίτη Εδέσσης κ. Ιωήλ, όπου, παράλληλα, τιμήθηκε και η Ανακομιδή Λειψάνων του Αγίου Καλλινίκου, Επισκόπου Εδέσσης.

Μετά την μεγάλη Δοξολογία έγινε η καθιερωμένη τελετή της Ομολογίας Πίστεως του Εψηφισμένου Επισκόπου Αλμωπίας κ. Στεφάνου. Στην τελετή συλλειτούργησαν οι Μητροπολίτες: Ανέων (Οικ. Πατριαρχείου) κ. Μακάριος, Άρτης κ. Καλλίνικος, Βεροίας κ. Παντελεήμων, Γλυφάδος κ. Αντώνιος, Γουμενίσσης κ. Δημήτριος, Γρεβενών κ. Δαβίδ, Ζακύνθου κ. Διονύσιος, Ηλίου κ. Αθηναγόρας, Κισάμου κ. Αμφιλόχιος, Κεφαλληνίας κ. Δημήτριος, Κίτρους-Κατερίης κ. Γεώργιος, Λαρίσης κ. Ιερώνυμος, Μαντινείας-Κυνουρίας κ. Επιφάνιος, Μεσογαίας κ. Νικόλαος, Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Μπουζαίου (του Πατριαρχείου Ρουμανίας) κ. Κυπριανός, Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, Νεαπόλεως - Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας, Νέας Κρήνης-Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, Νικοπόλεως - Πρεβέζης κ. Χρυσόστομος, Ξάνθης κ. Παντελεήμων, Παροναξίας κ. Καλλίνικος, Πολυανής-Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος, Σερρών κ. Θεολόγος, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Σισανίου-Σιατίστης κ. Αθανάσιος, Τρίκκης κ. Χρυσόστομος, Φθιώτιδος κ. Συμεών, Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, και οι Επίσκοποι Ρηγίου κ. Ειρηναίος και Αχελώου κ. Νήφων.

Συμπροσευχόμενοι παρέστησαν οι Μητροπολίτες: Βρυούλων κ. Παντελεήμων, Κοζάνης κ. Παύλος, Ελασσώνος κ. Χαρίτων, Θεσσαλιώτιδος κ. Τιμόθεος, Σταγών κ. Θεόκλητος και οι Επίσκοποι, Αμορίου κ. Νικηφόρος, Ευμενείας κ. Ειρηναίος, Σκοπέλου κ. Νικόδημος και Αμφιπόλεως κ. Χριστοφόρος.

Ο νέος Επίσκοπος κ. Στέφανος, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο για την τιμή και την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του και εξήρε τη συμβολή του Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, "στην πνευματική καλλιέργειά του μέσω της ασφαλούς καθοδήγησης και της πατρικής συμπαραστάσεώς του", τονίζοντας χαρακτηριστικά και τα εξής: "Σε αυτόν, μετά Θεόν, χρωστώ ό,τι είμαι σήμερα".

Ο νέος Επίσκοπος είναι Βοηθός Επίσκοπος του Μητροπολίτη, προσφωνείται ως «Θεοφιλέστατος», δεν έχει «φήμη» δική του και εκπροσωπεί τον Μητροπολίτη, όταν και όπου υπάρξει ανάγκη, σε δημόσιες εκδηλώσεις, ακολουθίες ή εκκλησιαστικά μυστήρια.

Βιογραφικά στοιχεία του Επισκόπου Αλμωπίας κ. Στεφάνου

Ο νέος μας Επίσκοπος Αλμωπίας κ. Στέφανος, κατά κόσμον Αριστείδης Δέβρελης του Αναστασίου και της Ευσεβείας, γεννήθηκε το έτος 1972 στην Νέα Πέλλα.

Φοίτησε και έλαβε απολυτήριο από το Εκκλησιαστικό Λύκειο Νέας Καρβάλης και στη συνέχεια από την Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης ενώ έχει παρακολουθήσει όλα τα επιμορφωτικά σεμινάρια που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας.

Το έτος 1996 εκάρη μοναχός και στις 27 Δεκεμβρίου του ιδίου έτους χειροτονήθηκε Διάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας Χρυσόστομο. Στις 27 Δεκεμβρίου 1998 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος και έλαβε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου. Το 2000 διορίσθηκε Προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίων Νικάνδρου και Ιωαννικίου Αριδαίας και Αρχιερατικός Επίτροπος Αλμωπίας, όπου ανέπτυξε πλούσιο ποιμαντικό και κοινωνικό έργο.

Το 2002 διορίσθηκε Πρωτοσύγκελλος από τον Μητροπολίτη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ και το 2005 έλαβε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου.