Κλιμακωτά κατά περίπτωση και όχι οριζόντια οι ειδικές ενισχύσεις για τα μήλα

Κλιμακωτά κατά περίπτωση και όχι οριζόντια οι ειδικές ενισχύσεις για τα μήλα

«Αυτή τη στιγμή, αξιολογούνται τα στοιχεία που έχουν αποστείλει και αποστέλλουν οι περιφερειακές ενότητες και γίνεται προσπάθεια να στηριχθούν οι μηλοπαραγωγοί σε όλη τη χώρα, όχι με έναν οριζόντιο τρόπο, αλλά με έναν τρόπο ο οποίος θα αιτιολογεί και θα τεκμηριώνει κάθε φορά τη ζημία, και στο μέγεθος των δυνατοτήτων των χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουμε -τα οποία ξέρουμε όλοι ότι δεν είναι απεριόριστα».

Τα παραπάνω δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς, την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου από το βήμα της βουλής απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού Σερρών της Νέας Δημοκρατίας, κ. Φωτεινής Αραμπατζή.

Ο Υπουργός, επίσης, απαντώντας για το θέμα των χαλαζοπτώσεων τόνισε ότι, για μια φορά ακόμα, ο ΕΛΓΑ ανταποκρίνεται στο χρονοδιάγραμμα του και αποζημιώνει τις ζημιές από τις χαλαζοπτώσεις του Ιουνίου 2022 στους νομούς Σερρών, Καβάλας, Ξάνθης Κιλκίς, Θεσσαλονίκης και Πέλλας εντός τεσσάρων μηνών.

Από το ποσό των 5 εκατομμυρίων ευρώ, 2.418.560,36 ευρώ καταβλήθηκαν σε 1.268 βαμβακοπαραγωγούς της περιοχής των Σερρών, ανέφερε.

Σχετικά με το αίτημα για αποζημίωση στο 100% της ασφαλιστικής αξίας στους πληγέντες παραγωγούς της ΠΕ Σερρών από την χαλαζόπτωση της 25ης Ιουνίου 2022 κατά το πρότυπο των αποζημιώσεων που δόθηκαν για Ιανό και Μήδεια, ο κ. Γεωργαντάς ανέφερε πως είναι υπό αξιολόγηση από το ΥπΑΑΤ και το υπ. Οικονομικών. Τέλος, ανέφερε πως θα υπάρξει πληρωμή για αυτές τις ζημιές στο πακέτο του ΕΛΓΑ που θα δοθεί στα μέσα Φεβρουαρίου.

Η συζήτηση

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα πρακτικά της βουλής, η εν λόγω συζήτηση στην βουλή έχει ως εξής:

Θα συζητηθεί τώρα η έκτη με αριθμό 302/9-1-2023 Επίκαιρη Ερώτηση δεύτερου κύκλου της Βουλευτού Σερρών της Νέας Δημοκρατίας κυρίας Φωτεινής Αραμπατζή, προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Αποζημίωση στο 100% της ασφαλιστικής αξίας στους πληγέντες παραγωγούς της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών από την χαλαζόπτωση της 25ης Ιουνίου 2022».

θα απαντήσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργος Γεωργαντάς.

Κυρία Αραμπατζή, έχετε τον λόγο για την πρωτολογία σας.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, η Κυβέρνηση, επιδεικνύοντας άμεσα αντανακλαστικά αλλά και πρωτοπορία ομολογουμένως στον θεσμό των προκαταβολών αποζημίωσης, νομοθέτησε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022 και κατέβαλε στις 31 Οκτωβρίου 2022 προκαταβολή αποζημίωσης στους πληγέντες βαμβακοπαραγωγούς της περιφερειακής ενότητας Σερρών αλλά και των περιφερειακών ενοτήτων Κιλκίς, Πέλλας και Θεσσαλονίκης από τις ολοκληρωτικά καταστροφικές χαλαζοπτώσεις που παρατηρήθηκαν το διάστημα τόσο από 4-9 Ιουνίου 2022 όσο και του σφοδρότερου 23-28 Ιουνίου και 2022. Και μάλιστα οφείλω να πω εδώ ότι όταν ανέκυψε και μία τεχνική αβλεψία η οποία εξαίρεσε από την προκαταβολή αποζημίωσης τρεις κοινότητες του νομού Σερρών, το Θολό, τη Νέα Πέτρα και το Γάζωρο, μέσα σε μία βδομάδα από τη συζήτηση εδώ της επίκαιρης ερώτησής μας πληρώθηκε και αυτή η τεχνική αβλεψία. Στις 14 Νοεμβρίου ήταν η επίκαιρη προς εσάς, στις 18 Νοεμβρίου πληρώθηκε. Συνολικά μάλιστα ο νομός Σερρών έλαβε 3 εκατομμύρια ευρώ μόνο για προκαταβολές. Ήταν 1490 παραγωγοί.

Εντούτοις, όμως κύριε Υπουργέ, στη σχετική νομοθετική ρύθμιση της 30ης Σεπτεμβρίου 2022 για την προκαταβολή δεν υπήρχε η πρόβλεψη για αποζημίωση στο 100% της ασφαλιστικής αξίας των πληγεισών καλλιεργειών παρότι -και θέλω να το υπογραμμίσω εδώ- επρόκειτο για ολοκληρωτική καταστροφή και παρότι σχετική δέσμευση αφέθηκε να εννοηθεί ότι θα ισχύσει στην επιτόπια επίσκεψη του κυβερνητικού κλιμακίου. Ανάλογες νομοθετικές προβλέψεις για το 100% της αποζημίωσης της ασφαλιστικής αξίας των παραγωγών έχει κάνει η Κυβέρνησή μας τόσο στη ζημιά του Ιανού, όσο και στις ζημιές της Μήδειας.

Κύριε Υπουργέ, το γνωρίζετε πολύ καλά. Υπάρχει σημαντική απόκλιση των τιμών της αγοράς και των τιμών αποζημίωσης του ΕΛΓΑ σε αρκετά από τα πληγέντα προϊόντα, όπως το σκληρό σιτάρι, το βαμβάκι, το καλαμπόκι ειδικά φέτος. Η απόκλιση αυτή δεν υπήρχε ούτε στην Μήδεια, ούτε στον Ιανό χωρίς να αμφισβητήσει κανείς το μέγεθος της καταστροφής. Σε συνέχεια των σχετικών εισηγήσεων, σας ερωτώ, κύριε Υπουργέ, αν προτίθεστε να εφαρμοστεί και στους πληγέντες της περιφερειακής ενότητας Σερρών, αλλά και βεβαίως και στους άλλους που αφορά η σχετική χαλαζόπτωση, ευνοϊκή πρόβλεψη αποζημίωσης στο 100% της ασφαλιστικής αξίας.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κυρία συνάδελφε, πράγματι αποτυπώσατε σωστά το χρονοδιάγραμμα το οποίο ακολουθήθηκε έτσι ώστε να μπορέσουμε σε μια πολύ μεγάλη ζημία την οποία υπέστησαν οι νομοί που αναφέρατε, οι νομοί Σερρών, Καβάλας, Ξάνθης Κιλκίς, Θεσσαλονίκης και Πέλλας να μπορέσουμε μετά από εκείνες τις πολύ έντονες χαλαζοπτώσεις να ενισχύσουμε τους αγρότες μας για να μπορέσουν να συνεχίσουν την παραγωγική τους διαδικασία.

Κι εδώ είναι σημαντικό να αναφέρουμε για μία ακόμη φορά –αλλά νομίζω ότι έχει τη σημασία του- τους χρόνους στους οποίους κινηθήκαμε. Όπως πολύ σωστά είπατε, η χαλαζόπτωση παρατηρήθηκε μεταξύ 23 και 26 Ιουνίου, σε τρεις μέρες. Η προκαταβολή δόθηκε 31 Οκτωβρίου. Τέσσερις μήνες, δηλαδή, μετά το γεγονός είχαμε και την καταβολή των ποσών στους λογαριασμούς των αγροτών. Και ξέρετε πολύ καλά ότι για αυτό απαιτήθηκε νομοθετική ρύθμιση που επέτρεπε την καταβολή της προκαταβολής, κάτι που η παρούσα Κυβέρνηση το έπραξε αρκετές φορές όταν ήταν τέτοιο το μέγεθος της ζημιάς και ήταν πραγματική η ανάγκη να μπορέσουν πολύ γρήγορα οι παραγωγοί να έχουν εκείνους τους πόρους με τους οποίους θα μπορέσουν να συνεχίσουν την καλλιεργητική τους δραστηριότητα.

Αυτό απαίτησε και την πρόσληψη γεωτεχνικών οι οποίοι βοήθησαν στη συλλογή των πορισμάτων. Πολύ σωστά είπατε ότι δόθηκε προκαταβολή 5 εκατομμυρίων. Το μεγαλύτερο ποσό από αυτά, τα μισά περίπου αρχικά, δόθηκαν στην περιφερειακή ενότητα Σερρών. Μια συμπληρωματική πληρωμή και για τις άλλες καλλιέργειες έγινε στις 23 Δεκεμβρίου. Αυτό που πρέπει να σας πω τώρα για να έχουν γνώση και όλοι οι αγρότες μας είναι ότι περίπου στα μέσα Φεβρουαρίου θα υπάρξει η πλήρης εξόφληση για τις ζημιές αυτές. Δηλαδή, ουσιαστικά νωρίτερα από οκτώ μήνες από το γεγονός θα έχουμε την πλήρη εξόφληση όλων των αγροτών. Είναι λίγα τα πορίσματα τα οποία περιμένουμε. Ελπίζουμε ότι θα τα έχουμε αρχές Φεβρουαρίου γιατί έχει προγραμματιστεί μία πληρωμή περίπου για τις 15 Φεβρουαρίου από τον ΕΛΓΑ.

Βεβαίως το θέμα το οποίο τίθεται είναι ένα θέμα το οποίο έχει τεθεί και άλλες φορές. Ήθελα να δώσω την γενικότερη εικόνα της προσοχής της Κυβερνήσεως. Σωστά αναφέρετε ότι σε δύο άλλες περιπτώσεις, στον Ιανό και στη Μήδεια, υπήρξε το 100% της ασφαλιστικής αξίας το οποίο καταβλήθηκε. Ήταν δύο περιπτώσεις με ακραία καιρικά φαινόμενα και με καθολική, η αλήθεια είναι, επίπτωση επί των αγροκαλλιεργειών. Σε αυτό το πνεύμα προσπαθούμε να βρούμε μια λύση και σε παρόμοιες περιπτώσεις. Στην δευτερολογία μου θα σας πω λεπτομέρειες.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Ορίστε, κυρία Αραμπατζή, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, χαίρομαι που ακούω να επαναλαμβάνετε -και οφείλω να το πιστώσω και σε εσάς, ως ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά βεβαίως και στην Κυβέρνηση συνολικά- ότι τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα.

Στην προηγούμενη επίκαιρη ερώτηση είχατε πει ότι μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου με μέσα Φεβρουαρίου θα γίνει η πλήρης εξόφληση όλων των υπολοίπων καλλιεργειών που επλήγησαν από την, πράγματι, καταστροφική χαλαζόπτωση του Ιουνίου του 2022.

Τώρα, θα μου επιτρέψετε, επειδή γνωρίζετε ότι η καταστροφή είναι ολοκληρωτική, αυτή η εξαίρεση του 20% δεν μπορεί να ισχύει, προφανώς, συλλήβδην σε κάθε καταστροφή η οποία συμβαίνει. Επειδή, όμως, πραγματικά οι άνθρωποι υπέστησαν εκεί ολοκληρωτική καταστροφή, γεγονός το οποίο διαπίστωσαν ιδίοις όμμασι και οι αρμόδιοι του ΕΛΓΑ με επικεφαλής τον κ. Λυκουρέντζο και βεβαίως το πολυπληθές κυβερνητικό κλιμάκιο, θα ήθελα να ρωτήσω εάν η αποζημίωση στο 100% της ασφαλιστικής αξίας, εκτός από το βαμβάκι το οποίο πήρε την προκαταβολή, θα αφορά και τις υπόλοιπες καλλιέργειες. Εφόσον φυσικά προβείτε σε αυτήν την ενέργεια, την οποία θεωρώ για τους λόγους που προανέφερα αναγκαία και στις υπόλοιπες καλλιέργειες που επίσης επλήγησαν, όπως σιτάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι, αμύγδαλα και ελιές.

Θέλω, επίσης, να μου επιτρέψετε να κάνω αξιοποίηση της ευκαιρίας της συζήτησης που έχουμε σήμερα και να σας ρωτήσω και για ένα ζήτημα που έχει ανακύψει και αφορά τους μηλοπαραγωγούς του Νομού Σερρών. Στις 2 Ιανουαρίου, κύριε Υπουργέ, ανακοινώσατε de minimis ενισχύσεις 300 ευρώ το στρέμμα, ύστερα από τεκμηρίωση του ΕΛΓΑ, στη Λάρισα για τις ζημιές τις οποίες υφίστανται οι παραγωγοί λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους, των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας, της ενεργειακής κρίσης κ.λπ. Και μάλιστα είπατε ότι αν υπάρχει σχετική τεκμηρίωση, ανάλογη μεταχείριση θα υποστούν και άλλοι νομοί, Καστοριά, Κοζάνη, Πιερία, Φλώρινα, Μαγνησία.

Θέλω, κύριε Υπουργέ, με την ευαισθησία που σας διακρίνει, να δείτε ανάλογη μεταχείριση και στους μηλοπαραγωγούς της περιφερειακής ενότητας Σερρών και μιλάω για το Αχλαδοχώρι Σερρών, ένα χωριό που παράγει από νέους σαράντα ετών -και αυτό έχει τη σημασία του- τα εξαιρετικής ποιότητας μήλα φούτζι και είναι ένα χωριό που βρίσκεται, πραγματικά, στις εσχατιές της πατρίδας μας, στα σύνορα μας.

Ευχαριστώ πολύ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Κι εγώ σας ευχαριστώ, κυρία Αραμπατζή.

Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κυρία συνάδελφε, για να απαντήσω πρώτα επί του πρώτου ερωτήματός σας.

Όπως ξέρετε πολύ καλά, με βάση τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, προβλέπεται η καταβολή του 80% της ασφαλιστικής αξίας, όταν υπάρχει ζημιογόνο γεγονός. Υπήρξαν κάποιες εξαιρέσεις. Οι εξαιρέσεις είναι μέσα στα πλαίσια τα οποία περιγράψατε, δηλαδή, του ακραίου καιρικού φαινομένου, το οποίο οδήγησε σε καθολική καταστροφή της καλλιέργειας. Και αυτό έγινε δύο φορές από την παρούσα Κυβέρνηση: Έγινε στον Ιανό, έγινε και στη Μήδεια.

Όλη αυτή η διαδικασία είναι μια διαδικασία που αξιολογείται τόσο από τις υπηρεσίες του Υπουργείου όσο και από το Υπουργείο Οικονομικών, όπως καταλαβαίνετε, γιατί χρήζει και νομοθετικής ρύθμισης και παρέμβασης μία τέτοια περίπτωση και βεβαίως αξιολόγηση των κριτηρίων και των στοιχείων που υπάρχουν κάθε φορά, καθώς σίγουρα δεν μπορεί η προσέγγιση αυτή να είναι οριζόντια, καθώς αυτό θα αποτελούσε μια ευθεία παραβίαση του κανονισμού του ΕΛΓΑ.

Η συγκεκριμένη περίπτωση αξιολογείται αυτήν τη στιγμή από τις υπηρεσίες, γιατί όντως ήταν πολύ έντονο το φαινόμενο το οποίο έζησαν οι καλλιεργητές στις περιοχές τις οποίες αναφέραμε. Οπότε, το αμέσως επόμενο διάστημα θα υπάρχει επίσημη θέση του Υπουργείου, αφού γίνει η απαραίτητη συνεργασία και με το Υπουργείο Οικονομικών. Πρέπει να γίνει το επόμενο διάστημα, δηλαδή μέχρι τέλος του μήνα, ακριβώς επειδή 15 Φεβρουαρίου που θα γίνουν οι καταβολές θα πρέπει να υπάρχει εικόνα τι ακριβώς θα καταβληθεί.

Οπότε, κρατώ τις παρατηρήσεις σας, παρατηρήσεις τις οποίες μου μετέφεραν και άλλοι συνάδελφοι. Το εύλογο των αιτημάτων θα αξιολογηθεί και θα κριθεί από τις υπηρεσίες σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών. Αλλά θέλω να είμαι ξεκάθαρος, για όποιους ακούνε, ότι αυτή η εξαιρετική προσέγγιση γίνεται, πράγματι, σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Τώρα, σε σχέση με το ερώτημα που μου εκφράσατε για τους μηλοπαραγωγούς της περιφερειακής ενότητας Σερρών, μου δίνετε την ευκαιρία να δώσω και δύο διευκρινήσεις έτσι ώστε όλοι οι μηλοπαραγωγοί της χώρας να έχουν συγκεκριμένη εικόνα για το τι προτίθεται το Υπουργείο να πράξει: Η καλλιέργεια του μήλου πέρυσι ήταν μία καλλιέργεια, η οποία λόγω πολλών ειδικών συνθηκών κατέστη ζημιογόνος, ουσιαστικά, για τον καλλιεργητή. Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις με βάση το ενεργειακό κόστος ίδιες. Εδώ διαμορφώθηκαν πολλές συνθήκες οι οποίες, πραγματικά, αυτόν που καλλιεργούσε μήλο τον οδήγησαν όχι στο μικρότερο ή μεγαλύτερο κέρδος, αλλά πολλές φορές -τις περισσότερες, μπορώ να πω- τον οδήγησαν σε ζημία. Αυτό έχει αξιολογηθεί από τις υπηρεσίες του Υπουργείου σε συνεργασία με τον ΕΛΓΑ και σε σχέση με το κόστος παραγωγής, το οποίο το γνωρίζουμε και είναι για όλες τις καλλιέργειες, αλλά και σε σχέση με την τιμή πώλησης, αλλά και σε σχέση και με πολλές άλλες συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί στις αγορές.

Οπότε έγινε μια αξιολόγηση από το Υπουργείο και αποφασίστηκε, πράγματι, τη συγκεκριμένη καλλιέργεια, σε όλη τη χώρα, να τη στηρίξουμε, αλλά με τεκμηρίωση ανά περίπτωση. Καταλαβαίνετε ότι όλες οι ποικιλίες δεν είχαν την ίδια ζημία, όλες οι ποικιλίες δεν δόθηκαν στην αγορά την ίδια περίοδο, όλες οι ποικιλίες δεν πήραν πολύ χαμηλή τιμή σε σχέση με πέρυσι. Άρα, γίνεται αυτή η αξιολόγηση αυτήν τη στιγμή, έτσι ώστε οι μηλοπαραγωγοί σε όλη τη χώρα να ξέρουν ότι πραγματικά θα λάβουν μία ανάλογη ενίσχυση, με βάση την προσέγγιση που το Υπουργείο κάνει από στοιχεία τα οποία έχουν ζητηθεί. Το ότι αναφέρθηκαν περιφερειακές ενότητες συγκεκριμένες στην ανακοίνωση που έβγαλε το Υπουργείο, ήταν γιατί οι συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες είχαν αποστείλει μέχρι τότε στοιχεία. Τώρα μου αποστέλλουν και άλλες περιφερειακές ενότητες και αξιολογούνται όλα αυτά. Αλλά, όπως είπα από την πρώτη στιγμή στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο, όλα αυτά θα γίνουν με τεκμηρίωση και εξετάζοντας την κάθε περίπτωση.

Σίγουρα, λοιπόν, επειδή ξέρουμε ότι πουθενά δεν ήταν κερδοφόρος ουσιαστικά η συγκεκριμένη καλλιέργεια, θα υπάρχει μια καθολική αντιμετώπιση και προσέγγιση. Απλά θα υπάρχει και διαβάθμιση σε αυτήν, σε σχέση και με τις ποικιλίες και με το χρόνο πώλησης και με την τιμή πώλησης -γιατί συλλέγουμε στοιχεία- και αυτά το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν.

Οπότε -όπως με έχουν ενοχλήσει και πολλοί συνάδελφοι και από τις Σέρρες αλλά και από πολλές άλλες περιοχές της χώρας- αυτό που έχω να πω είναι ότι τη συγκεκριμένη καλλιέργεια για πολλούς και ειδικούς λόγους, επειδή ουσιαστικά κατέστη ζημιογόνος για τον παραγωγό, θα προσπαθήσουμε να τη στηρίξουμε όσο περισσότερο μπορούμε, όχι με έναν οριζόντιο τρόπο, αλλά με έναν τρόπο ο οποίος θα αιτιολογεί και θα τεκμηριώνει κάθε φορά τη ζημία η οποία δημιουργήθηκε και στο μέγεθος των δυνατοτήτων των χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουμε -τα οποία ξέρουμε όλοι ότι δεν είναι απεριόριστα- θα προσπαθήσουμε τη συγκεκριμένη παραγωγή να τη στηρίξουμε.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Κι εγώ σας ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.

agro24.gr