Μία ενδεχόμενη συμπλοκή Ισραήλ-Τουρκίας...και η Ελλάδα

Το τελευταίο διάστημα και ειδικά τα τελευταία 24ωρα που το ιστολόγιο j.post έδωσε στη δημοσιότητα Έκθεση της Κυβερνητικής Επιτροπής που έχει επικεφαλής τον πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Jakob Nagel, υπάρχει έντονο το σενάριο για πιθανή στρατιωτική εμπλοκή Ισραήλ -Τουρκίας.

της δρος Άννας Κωνσταντινίδου

Η Έκθεση του Συμβούλου (πλέον) του Μπέντζαμιν Νετανιάχου που δόθηκε τη Δευτέρα στη δημοσιότητα, περιέχει μία “λίστα” με προτάσεις αλλαγών στον IDF (Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις), προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που υφίστανται για το Ισραήλ στο πολιτικό, στρατιωτικό και διπλωματικό προσκήνιο μετά (φυσικά) την 7η Οκτωβρίου 2023 και κυρίως με τη γεωπολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται στην ευρύτερη περιοχή μετά την πτώση του Άσαντ στη Συρία.

Μέσα στις προκλήσεις είναι (και) η συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στο Ισραήλ…

Και ενώ, ως Έλληνες είναι φυσικότατο να επιθυμούμε μία τέτοια έκβαση, που ένα Ισραήλ κυριολεκτικά θα “τεμαχίζει” μία Τουρκία, ωστόσο, μία τέτοια εικόνα- αναμφισβήτητα ευχάριστη- για το εθνικιστικό υποσυνείδητό μας όπως και να το κάνουμε, είναι απλά θα πω ένα σενάριο γιατί εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες και κυρίως τη “χρονική στιγμή”.

Το μόνο σίγουρο που ευθύς εξαρχής είναι αναγκαίο να ειπωθεί, το Ισραήλ με την Τουρκία είναι πολύ δύσκολο πλέον να επανακάμψουν σε συμμαχικό επίπεδο, οποιοσδήποτε ηγέτης στο μέλλον διαδεχτεί είτε τον Νετανιάχου είτε τον Ερντογάν. Ακόμα και μετριοπαθείς ηγεσίες εκατέρωθεν των δύο χωρών να υπάρξουν, όπως είναι αυτή που κυβερνούσε το Ισραήλ από το 2020-2022 ή ένα πρόσωπο όπως είναι ο νυν πρόεδρος του Ισραήλ Χέρτζογκ και αντίστοιχα στο τιμόνι της τουρκικής κυβέρνησης βρεθεί ένας Κεμαλιστής, όπως είναι ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Ιμάμογλου. Και θα είναι πάρα πολύ δύσκολο τα δύο αυτά κράτη να επαναφέρουν τις μεταξύ τους σχέσεις σε επίπεδα πριν 2010, αλλά έστω και περιόδου πρώτης θητείας Τραμπ, γιατί για να φτάσουν σε ένα σημείο ολοκληρωτικού επαναπροσδιορισμού, θα πρέπει να κάνουν πολλή, μα πολλή δουλειά με τον ίδιο το λαό τους και κυρίως οι Τούρκοι, καθώς ο τουρκικός λαός, όπως και να το κάνουμε από το 2008 ζει σε μία “Μεγάλη Ιδέα”.

Από εκεί και ύστερα και επανερχόμενη στη “χρονική στιγμή” που έγραψα παραπάνω που αυτή είναι που κρίνει τα γεγονότα, φυσικά εάν τη δεδομένη στιγμή, η Τουρκία θεωρήσει ότι μέσω της παρούσας κατάστασης που διαμορφώνεται στη Συρία, ότι μπορεί με “μπροστάρικο άλογο” τους Ισλαμιστές του Αλ Τζολάνι να θίξει περαιτέρω τα συμφέροντα αυτά του Ισραήλ που το ίδιο θεωρεί ζωτικά, το μόνο βέβαιο είναι, ότι το ισραηλινό Κράτος θα αντιδράσει. Γιατί ως γνωστόν, ο Νετανιάχου στην Κυβέρνησή του έχει και έναν Ben Gvir και έναν Smotrich που ως αποδεικνύεται από τη μέχρι τώρα πολιτική του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός κάθε άλλο παρά τους παρακάμπτει, προτιμώντας να τους “έχει στα δεξιά” από ό,τι “απέναντί” του.

Επίσης, “ακολουθώντας” τις ρήσεις του Σουν Τσου για την “Τέχνη του Πολέμου”, “Όταν δεν γνωρίζεις τον εχθρό, αλλά γνωρίζεις τον εαυτό σου, έχεις ίσες πιθανότητες να νικήσεις και να ηττηθείς”, αλλά “Εάν δεν γνωρίζεις ούτε τον εχθρό ούτε τον εαυτό σου, να είσαι βέβαιος ότι σε κάθε μάχη θα βρίσκεσαι εκτεθειμένος στον κίνδυνο”, θεωρώ πολύ παρακινδυνευμένο ο Ερντογάν να μην γνωρίζει με ποιο Κράτος έχει να κάνει, και να έχει φτάσει ο ίδιος σε αυτό το επίπεδο πολιτικής επιπολαιότητας ή και πολιτικής παρρησίας να τα βάλει στρατιωτικά με το Ισραήλ.

Ωστόσο, ένας λόγος που ο Τούρκος πρόεδρος θα έκανε μία κίνηση “παίζοντας κυριολεκτικά με την τύχη του” και μάλιστα σε “παιχνίδι ρώσικης ρουλέτας” θα ήταν, βάζοντας την παράμετρο ΝΑΤΟ και φέρνοντας ΗΠΑ κυρίως, και κράτη -μέλη απέναντι στην υποχρέωση τού άρθρου 4 του Καταστατικού.

Ωστόσο, για να είμαστε ρεαλιστές, μία τέτοια συνθήκη θα μπορούσε να υπάρξει εάν το “τιμόνι” των ΗΠΑ αναλάμβανε σε λίγες ημέρες η Καμαλα Χάρις (για πάρα πολλούς λόγους, ο Ερντογάν θα έκανε μία τέτοια κίνηση, αλλά κυρίως ως οπαδός του Ισλάμ, ότι μία γυναίκα δεν είναι ικανή να κυβερνά, πολλώ δε μάλλον μία υπερδύναμη). Τώρα όμως τα πράγματα, είναι τελείως μα τελείως διαφορετικά, γιατί εκτός των άλλων, στο “τιμόνι” των ΗΠΑ δεν θα βρίσκεται ένας μετριοπαθής (από κάθε άποψη) ηγέτης, πολλώ δε μάλλον ένας ηγέτης που αρχίζει “να παρενοχλεί”- ακόμα δεν ανέλαβε- και συμμαχικές χώρες, όπως είναι ο Καναδάς. Και παρόλο που ο Τραμπ έκανε δήλωση “πυροτέχνημα” για τη γειτνιαζουσα με τις ΗΠΑ χώρα, ότι θα ήταν “ωραίο να καταστεί η 51η Αμερικανική Πολιτεία” και μπορεί τα “έπεα” να είναι “πτερόεντα”, ωστόσο όταν αρθρώνονται από συγκεκριμένα πρόσωπα, έχουν πολύ συγκεκριμένη δυναμική για το πώς αυτά τα πρόσωπα αντιλαμβάνονται την εξωτερική πολιτική του Κράτους τους.

Σήμερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης θα συναντηθούν για την προγραμματισμένη τριμερή, με τον ηγέτη της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι με επίκεντρο της συνάντησης, κυριότατα, τις εξελίξεις στη Συρία. Φυσικά, αυτή η τριμερής έχει όσο ποτέ άλλοτε ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Αίγυπτος οφείλει να δει το μέλλον της-όπως άλλωστε το πράττει – με ιδιαίτερο ρεαλισμό, καθώς τα πράγματα, με την ανέλιξη ενός Ισλαμιστή στην ηγεσία της Συρίας, είναι ιδιαίτερα σοβαρά ακόμα και για την “επιβίωσή” της. Η Αίγυπτος, όπως και να το κάνουμε, όπως και η Ιορδανία και γενικά τα μετριοπαθή αραβικά Κράτη, βρίσκονται απέναντι στον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας, λόγω των ισλαμιστικών κινημάτων, που “πήραν τα πάνω τους” με τις εξελίξεις στη Συρία, και με μία Τουρκία να τα “υποδαυλίζει”.

Και τέλος, οφείλουμε να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας, εδώ στην Ελλάδα, εάν σε μία σύγκρουση ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία, είμαστε τη δεδομένη στιγμή έτοιμοι, ως χώρα, να βρεθούμε στο προσκήνιο μίας αναταραχής. Γιατί, το μόνο βέβαιο είναι, ότι η Τουρκία εάν κάνει το λάθος και υπερβεί τις γκρίζες γραμμές (δεν λέω ούτε καν κόκκινες) του Ισραήλ, τότε θα εμπλέξει με έμμεσο τρόπο κι εμάς κάνοντας πραγματικότητα τη φράση του Σαμψών

“ἀποθανέτω ἡ ψυχή μου μετὰ τῶν ἀλλοφύλων”… Και μπορεί οι Ένοπλες Δυνάμεις της Πατρίδας μας όταν χρειαστεί να κάνουν πάντα το καθήκον τους, όμως οι καθ’ ύλην αρμόδιοι γνωρίζουν, εάν και κατά πόσο είμαστε εξοπλιστικά έτοιμοι, τη δεδομένη στιγμή.

ΥΓ. Η Ελλάδα πρέπει να εξοπλίζεται συνεχώς και τα προγράμματα που πέρασαν από το ΚΥΣΕΑ να υλοποιηθούν

*Η Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Θεσμοθετημένο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας), διδάσκουσα στην Ανώτερη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).

eleftherostypos.gr