Ντόμινο λουκέτων σε ιστορικές επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας

Σίγησαν οι αργαλειοί, στέγνωσαν τα πατητήρια, βουβάθηκαν οι κλωστομηχανές! Η Θεσσαλονίκη και η Κεντρική Μακεδονία σαρώθηκαν από τσουνάμι λουκέτων σε βιομηχανίες που μετρούσαν μέχρι και... 134 χρόνια ιστορίας! Περί τους 500 και πλέον εργάτες έμειναν άνεργοι μόνο τους τελευταίους μήνες του έτους και ο βαθμός της απελπισίας τους δεν χρειάζεται ιδιαίτερες περιγραφές, πολύ περισσότερο που κοιτάνε με τρόμο την εμφανή έλλειψη οιουδήποτε εργασιακού μέλλοντος στην περιοχή. Τσάνταλης, Βαρβαρέσος, Φιερατέξ ψάχνουν υποτίθεται επενδυτή. Αλλά τον προσεχή Οκτώβριο συζητούνται και για τους τρεις οι αιτήσεις πτώχευσης που έχουν καταθέσει στα δικαστήρια Θεσσαλονίκης.

Η αποβιομηχάνιση της Βόρειας Ελλάδας καλπάζει ξέφρενα κόντρα στις πολιτικάντικες μεγαλοστομίες για φανταστικές «πρωτεύουσες των Βαλκανίων» και ανάπτυξη που όλο αναγγέλλεται και ποτέ δεν φτάνει. Οσο για τους διαρκείς κομπασμούς της κυβέρνησης για αλλαγή παραγωγικού μοντέλου στη χώρα, αποδεδειγμένα πια ήταν απλώς φούμαρα! Τώρα δεν λένε τίποτα απολύτως κι αλίμονο στους/στις απολυμένους/μένες!

Sonoco: Γίγαντας αλλά με χάρτινα πόδια στην Ελλάδα

Το λουκέτο στη Sonoco Ελλάς Α.Ε. «ήταν το καμπανάκι που σήμανε την έναρξη της επερχόμενης καταστροφής. Οταν ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά ότι κλείνουν τα δύο εργοστάσια της χαρτοποιίας Sonoco Ελλάς Α.Ε. –θυγατρικής αμερικανικού κολοσσού της Νότιας Καρολίνας στον κλάδο της συσκευασίας, με 70 εργοστάσια σε 18 ευρωπαϊκές χώρες, 1 δισ. κύκλο εργασιών και 400 εκατομμύρια κέρδη–, όλοι έμειναν άναυδοι.

Οι περίπου 100 εργαζόμενοι της εταιρείας έμαθαν τα νέα επιστρέφοντας από τις αργίες της 25ης Μαρτίου στα δύο εργοστάσια της επιχείρησης στη Νεοχωρούδα της Θεσσαλονίκης και στο Σταυροχώρι του Κιλκίς. Κανείς δεν τους είχε πει τίποτα, κανένα σύννεφο, κανένα προμήνυμα στον ορίζοντα δεν υπήρχε, παρά ταύτα στις 31 Μαΐου όλες οι μηχανές έσβησαν.

Κατόπιν εορτής όλοι έκαναν αναφορά στο υπερβολικό ενεργειακό κόστος που η εταιρεία δεν είχε καμιά διάθεση να πληρώνει (ποιος άραγε αύξησε το ενεργειακό κόστος στη χώρα και προς όφελος ποιων;). Ας σημειωθεί επιπλέον ότι η εταιρεία είχε επενδύσει κοντά στα 3 εκατ. ευρώ για να κατασκευάσει βιολογικό αντιδραστήρα με ταυτόχρονη παραγωγή βιοαερίου, αλλά όλα τελείωσαν όταν ο ΔΕΔΔΗΕ δεν την ενέταξε στο δίκτυο… λόγω έλλειψης χωρητικότητας! Σημειώνουμε ότι η Sonoco Ελλάς Α.Ε. είχε 30 χρόνια παρουσίας στη βιομηχανία χάρτου και κάποτε διέθετε στη χώρα 4 εργοστάσια.

Οι εργαζόμενοι, που δεν είχαν επιχειρησιακό σωματείο, απλώς κλήθηκαν να αποδεχτούν «ελεύθερα, ρητά και ανεπιφύλακτα» πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου που όσοι το είδαν είπαν ότι ο χαρακτηρισμός «μπακαλόχαρτο» ήταν επιεικής. Μάλιστα η εταιρεία διατηρούσε το δικαίωμα «να αποδεχτεί ή όχι» την αίτηση καθενός εργαζόμενου ξεχωριστά, «κατά την απόλυτη διακριτική της ευχέρεια, σύμφωνα και με τον σχετικό όρο του προγράμματος»

Οινοποιεία Τσάνταλης: Πικρό το τελευταίο ποτήρι

Η «Τσάνταλης» αναμφιβόλως ήταν το επόμενο μεγάλο κανόνι! Μια ιστορία 134 χρόνων είχε δημιουργήσει ένα brand name ανεκτίμητο, έναν θρύλο. Το οινοποιείο και τα αμπέλια του ήταν αυτά που όριζαν τα σύνορα των νομών Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής. Η ιστορία της επιχείρησης δημιουργεί ίλιγγο καθώς κατεβαίνουμε στο 1890 για να βρούμε τη δημιουργία της, ενώ απογειώθηκε στα χέρια του ονομαστού οινοποιού Ευάγγελου Τσάνταλη, ο οποίος πέθανε το 1996. Η εταιρεία κήρυξε πτώχευση στα τέλη του Ιουλίου στα χέρια του γαμπρού της οικογένειας, Αγγελου Δημητριάδη. Η «Τσάνταλης» χρωστούσε περί τα 65 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 28 σε τράπεζες, τα 18 σε Εφορία και ΕΦΚΑ και περί τα 3 εκατομμύρια στους 300 εργαζομένους της.

Στην «Τσάνταλης» είχαν μείνει τελευταία περίπου 150 άτομα και το 70% και πλέον αυτών εργαζόταν στην επιχείρηση για τουλάχιστον 20 με 25 χρόνια. Πριν από τις τελευταίες εξελίξεις, η επιχείρηση χρωστούσε στους εργαζομένους μισθούς 7 μηνών, τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και φυσικά την αποζημίωση απόλυσης, την οποία κινδυνεύουν να χάσουν εφόσον γίνει δεκτή η αίτηση πτώχευσης της εταιρείας η οποία θα εκδικαστεί τον προσεχή Οκτώβριο.

Ο Αθανάσιος Καλιγάς, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στην «Τσάνταλης», λέει στην «Εφ.Συν.» ότι «μέχρι τώρα δεν έχουμε καμιά επικοινωνία από την πλευρά της διεύθυνσης. Δεν γνωρίζουμε τίποτα. Ο,τι μαθαίνουμε είναι από δημοσιεύσεις σε ενημερωτικές ιστοσελίδες. Κανονικά τον περασμένο Ιούλιο θα έπρεπε να είχαμε προχωρήσει στην ετήσια συντήρηση αλλά… ήμασταν σε άδεια!». Κι όπως εξηγεί, «το τελευταίο διάστημα δουλεύαμε μία εβδομάδα περίπου τον μήνα και είχαμε πολλές ελλείψεις σε πρώτες ύλες. Τώρα πλέον όλοι είμαστε οικονομικά χάλια».

Βαρβαρέσος: Το τέλος του (αν)ύπαρκτου «Βαλκανικού Μάντσεστερ»

Οι τελευταίοι 130 εργαζόμενοι του Βαρβαρέσου έμειναν χωρίς δουλειά πριν από το Πάσχα. Ηταν ό,τι είχε απομείνει από μια ανθούσα βιομηχανία που στην κορύφωσή της είχε φτάσει να απασχολεί 3.500 εργαζόμενους! Η «πτώση» της Βαρβαρέσος –και το κλείσιμο της Φιερατέξ– σήμανε τον θάνατο της κλωστοϋφαντουργίας της Νάουσας. Η πόλη που είχε το παρατσούκλι «Βαλκανικό Μάντσεστερ» θρηνεί σήμερα επί των ερειπίων και… των τζάμπα υποσχέσεων όσο και των κούφιων λόγων που λίγοι πια θέλουν να θυμούνται.

Ηταν το… μακρινό 2019 όταν ο Αδωνις Γεωργιάδης, νεόκοπος και ως συνήθως «θυελλώδης» στους λόγους υπουργός Ανάπτυξης, δήλωνε, μεταξύ άλλων, σε μια επίσκεψή του στο εργοστάσιο, ότι πρόκειται για «μία εκπληκτικής ποιότητας βιομηχανία που χρειάζεται όμως τη μεγαλύτερη ταχύτητα από πλευράς των Τραπεζών. Είναι κρίμα να έχεις πελάτες για εξαγωγές και να μην μπορείς να καλύψεις τη ζήτηση λόγω μειωμένης παραγωγής. Είμαστε δίπλα τους». Οταν έκλεισε, δεν είπε τίποτα (σημ: η Ημαθία συνολικά έχει κακοπάθει από την περίοδο Αδώνιδος, αν θυμηθούμε και το λουκέτο μετά πλιάτσικου στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης για την οποία κανένας πλέον δεν βγάζει μιλιά).

Αγνωστο ποιοι –από τους ιδιοκτήτες της επιχείρησης– πίστεψαν όταν φωτογραφίζοντας μαζί του τις υποσχέσεις του υπουργού, αλλά τον Φεβρουάριο του 2022 η εταιρεία κατέθετε αίτηση λήψης προληπτικών μέτρων και τον Ιανουάριο του 2023 έληξε η προστασία από τους πιστωτές. Η εταιρεία έμεινε χωρίς χρήματα και πολλοί εργαζόμενοι προχώρησαν σε επίσχεση εργασίας. Τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2023 έδειχναν κύκλο εργασιών μόλις στο 1,47 εκατ. ευρώ από τα 4,46 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου πρώτου εξαμήνου του 2022.

Ο Παναγιώτης Κουτσουπιάς, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στην Βαρβαρέσος, μιλώντας στην «Εφ.Συν.» θυμίζει ότι «η εταιρεία έκανε αίτηση πτώχευσης τον Απρίλιο και η δικάσιμος έχει οριστεί τον Οκτώβριο κι αν γίνει δεκτή από το δικαστήριο δεν ξέρουμε σε τι να ελπίζουμε, εφόσον το 65% των περιουσιακών στοιχείων θα πάει στις τράπεζες και ό,τι απομείνει, αν απομείνει, θα πάει στον ΕΦΚΑ και σ’ εμάς». Καταγγέλλει δε ότι «μας είχαν υποσχεθεί πριν δύο μήνες από τη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ότι θα μας έδιναν μια ενίσχυση 1.000 ευρώ. Επρεπε να τα είχαμε ήδη πάρει, αλλά μας έχουν ακόμη στο “περίμενε” για να περάσει το θέμα από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Λάβαμε επίσης μια υπόσχεση για ένα πρόγραμμα ανάλογο με αυτό που είχε δοθεί στη ΛΑΡΚΟ, αλλά τώρα με την αλλαγή υπουργού Εργασίας και την αντικατάσταση της κ. Στρατινάκη δεν ξέρουμε τι, πότε και από ποιον μπορούμε να περιμένουμε κάτι. Νομίζω ότι μπλέξαμε με παπατζήδες…». Για να γίνει αντιληπτή πλήρως η κατάσταση, ας σημειώσουμε ότι πρόχειροι υπολογισμοί θέλουν η εταιρεία να χρωστά σε κάθε ένα εργαζόμενο 20 με 25 χιλιάδες ευρώ, για να μην υπολογίσουμε τα χρήματα για τις παράνομες μαζικές απολύσεις. «Η κατάστασή μας είναι δραματική», λέει ο κ. Κουτσουπιάς, «και δεν χρειάζεται να εξηγήσω γιατί».

Fieratex: Ο αργός θάνατος μιας ιστορικής εταιρείας

Η Fieratex ήταν από τις μεγαλύτερες κλωστοϋφαντουργικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Από το 1988 που ιδρύθηκε απασχολούσε στην ακμή της περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους! Οι αργαλειοί της επιχείρησης Ανεζουλάκη, στην οποία είχαν απομείνει περί τους 100 και πλέον εργάτες, σίγησαν ολοκληρωτικά στις 2 Αυγούστου, όταν κατατέθηκε αίτηση πτώχευσης η οποία θα συζητηθεί τον προσεχή Οκτώβριο. Νωρίτερα, στις 5 Ιουνίου, οι εργάτες είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα. Η επιχείρηση μοιάζει κυριολεκτικά να είχε μπει σε διαδικασία αργού θανάτου καθώς δεν παραδόθηκε εύκολα στην έλλειψη ρευστότητας και τη δραματική πτώση πωλήσεων.

Τα επίσημα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά, αφού στα δύσκολα χρόνια (2015-2019) έκανε τζίρους 220 εκατομμύρια με κέρδη ακόμη που έφταναν τα 6 εκατομμύρια ευρώ, ενώ μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2022 ο τζίρος ήταν 25,9 εκατομμύρια έναντι 26,2 του αντίστοιχου προηγούμενου χρόνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έχει χρέη στους εργαζόμενους.

Ο Νίκος Καρυπίδης, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στη Φιερατέξ, σημειώνει αρχικά ότι «η κατάσταση είναι πολύ στενόχωρη γιατί όλοι βλέπουμε ότι το μέλλον είναι δυσοίωνο. Σχεδόν όλοι ψάχνουν ήδη για άλλη δουλειά για να καταφέρουμε να προχωρήσουμε τη ζωή μας». Αυτό που διαφοροποιεί τους εργαζόμενους της Φιερατέξ από τους συναδέλφους τους στα άλλα εργοστάσια είναι ότι δεν τους οφείλονται δεδουλευμένα, ενώ μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου οι 100 εργαζόμενοι έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα και τους καταβάλλεται από την επιχείρηση το μισό μεροκάματο και το μισό ένσημο. «Κάποιοι από τους 100 συναδέλφους αντέχουν και πηγαίνουν ακόμη στην είσοδο του εργοστασίου για να διαμαρτυρηθούν», λέει ο κ. Καρυπίδης.

Ηλιος: Εσβησε η βιομηχανία εσωρούχων με ιστορία 50 χρόνων

Δράμα για περισσότερες από τις τελευταίες 30 από τις 200 εργάτριες (κυρίως) της βιομηχανίας κατασκευής εσωρούχων, ισοθερμικών «ΗΛΙΟΣ» (λειτουργούσε και αρκετά πρατήρια πώλησης), που βρίσκεται στο Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης και το 50% ελέγχεται από την «Πεταλούδα» –εταιρεία συμφερόντων των κληρονόμων του Ελευθερίου Μουζάκη– και το υπόλοιπο μισό από τρίτους μετόχους. Μάλιστα μέχρι τις αρχές τρέχοντος μήνα κυκλοφορούσαν πληροφορίες που ήθελαν την εταιρεία να συζητά την πώληση σε συγκεκριμένο αγοραστή που έδειξε ενδιαφέρον, αλλά το όνομά του δεν έχει γίνει γνωστό.

Στα μέσα Ιουλίου είχε κοινοποιηθεί στη «Μουζάκης» διαταγή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών από την Εθνική Τράπεζα σχετικά με οφειλή 4,937 εκατ. ευρώ, οφειλή που αφορούσε εγγυητική ευθύνη υπέρ της πρωτοφειλέτριας εταιρείας Ηλιος Βιομηχανία Πλεκτικής ΑΒΕΕ. Η Μουζάκης είχε δώσει εγγύηση το 2012 για δάνειο της Εθνικής Τράπεζας στη βιομηχανία εσωρούχων. Ας σημειωθεί ότι έχει δοθεί εγγύηση της Μουζάκης και για άλλο δάνειο της Ηλιος, προς την Alpha Bank. Ολα αυτά ενδιαφέρουν άμεσα τις τελευταίες εργαζόμενες, στις οποίες η ΗΛΙΟΣ χρωστά συνολικά σχεδόν 1 εκατομμύριο ευρώ.

Εργαζόμενες που μίλησαν στην «Εφ.Συν.» και θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους μας είπαν ότι «το εργοστάσιο έκλεισε στις 31 Οκτωβρίου 2023 και όσες/οι απολυθήκαμε είχαμε τουλάχιστον είκοσι χρόνια εργασίας στο εργοστάσιο. Θέλαμε 4 με 5 χρόνια για να βγούμε σε σύνταξη. Υπογράψαμε την απόλυσή μας και ένα συμφωνητικό ότι μέχρι 31 Ιανουαρίου 2024 θα μας είχαν δώσει χρωστούμενα τριών μηνών. Αλλά δεν τα έχουμε πάρει ακόμη. Δηλαδή, μας εμπαίζουν. Κάποιες μπήκαμε στο ταμείο ανεργίας άλλες όχι και έκαναν ασφαλιστικά. Εχουμε συνέχεια δικαστήρια στα οποία δικαιωνόμαστε και έρχονται κι άλλα. Δεν ξέρουμε αν ο Μουζάκης ήξερε την ξέφρενη ζωή που έκαναν οι άλλοι και έφτασε εδώ που έφτασε το εργοστάσιο, αλλά ας τα μάθει τώρα. Περιμένουμε αν θα μείνει και για μας κανένα ευρώ από τους πλειστηριασμούς σε κτίρια και οικόπεδα. Φυσικά κανένας δεν ρωτά πώς ζούμε και τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα. Ψάχνουμε βέβαια, αλλά γνωρίζετε πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα».

πηγή: efsyn.gr (απο την έντυπη έκδοση της "Εφημερίδας των Συντακτών")