Ο εορτασμός της Υπαπαντής σε Γουμένισσα και Πολύκαστρο

ΑΠΟ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ καθιερώσαμε τον πανηγυρικό εορτασμό της Υπαπαντής του Κυρίου στη Γουμένισσα, με αγρυπνία κάθε χρόνο, όπου και χοροστατούσαμε, τιμώντας την (απροσδιόριστης χρονολογίας) πρώτη “ενθρόνιση” της θαυματόβρυτης εικόνας της Παναγίας Γουμένισσας στο “θρονί” Της, στην “ιστορική πρωτεύουσα” της επαρχίας Παιονίας και βεβαίως στην φερώνυμη πόλη.

Άσχετα από την πολύ νεότερη προσπάθεια ιστορικής ετυμολογίας της Γουμένισσας (όπως και της γειτονικής κώμης της Γερακώνας) από τα αρπακτικά πουλιά που παλαιότερα αφθονούσαν στην περιοχή, εκείνο που είχε (και θα συνεχίσει να έχει) σημασία για μας είναι ο διττός εξεικονισμός της Παναγίας μας και του βρεφοκρατούμενου Χριστού μας στο ιστορικό σέβασμα και κλέισμα της επαρχίας μας, στην θαυματουργό εικόνα της Παναγίας μας, κομβικό προσκύνημα της Παιονίας.

Ως θαυματουργός εικόνα μας αναπέμπει σε μια μακρά διαδρομή λειτουργικών, προσευχητικών, ικετευτικών διαλόγων θερμής πίστης, απεγνωσμένης (άλλοθεν) ελπίδος και τεκμηριωμένης ευγνωμοσύνης για περιστατικά προστασίας, διασώσεως, ανορθώσεως, ιστορικής βεβαιοπιστίας και αιωνικής ελπίδος. Αυτό το προσευχητικό και ευλαβικό ήθος θέλοντες να διασώσουμε και να καλλιεργήσουμε στην εποχή μας, διατηρήσαμε αφενός τους τρεις ετησίους καθιερωμένους εορτασμούς και τις τρεις αντίστοιχες μεγάλες λιτανείες της Παναγίας μας της Γουμένισσας ανά την ιστορική κωμόπολη, καθιερώνοντας επιπλέον την επίσημη αγρυπνία της Υπαπαντής. Μόνον, όταν συμπέσει με Κυριακή, όπως εφέτος, η αγρυπνία μετατίθεται το εσπέρας της Κυριακής προς Δευτέραν. Αυτό συνέβη και εφέτος στην ευλογημένη έδρα της Μητροπόλεώς μας και “ιστορική έδρα” του Δήμου Παιονίας.

***

ΕΠΙΠΛΕΟΝ, φροντίσαμε να τροφοδοτήσουμε την ανά τις έδρες των παλαιοτέρων Δήμων (Γουμένισσας, Αξιούπολης, Πολυκάστρου, Ευρωπού) και Κοινοτήτων (Προχώματος και Κ.Γέφυρας) αντίστοιχη ευλαβική Θεομητορική αναγωγή με εορτασμούς της Παναγίας-“Άξιόν Εστιν” στην Αξιούπολη, της Παναγίας “Φανερωμένης” στον Ευρωπό της επονομαζομένης “η πάντων χαρά”, της Παναγίας των Ριζίων της επονομαζομένης “η χώρα του Αχωρήτου”, της Παναγίας “Σουμελιώτισσας” στο Πρόχωμα, της Παναγίας “Γοργοϋπηκόου” στην Κάτω Γέφυρα, πέραν της αρχήθεν προσφυγικής Παναγίας “Ρευματοκρατούσης” στην επίσης ιστορική Γέφυρα.

Οι άνθρωποί μας, μετά από αρκετές δεκαετίες ραγδαίας εκκοσμίκευσης, απολησμονούν την αλλοτινή μονιμότερη προσευχητική αναγωγή τους “εις τας πολλάς πρεσβείας της Κυρίας Θεοτόκου”. Κι αν δεν υπήρχαν τα τόσα αδιέξοδα στη ζωή και την πορεία των ανθρώπων μας, θα είχε απολησμονήσει πολύ περισσότερους αναβαθμούς ευλάβειας, πίστεως, καταφυγής στην ολοζώντανη ελπίδα της πίστεώς μας. Με αυτόν τον προβληματισμό ως καίριο κίνητρο, θελήσαμε να καθιερώσουμε και στο Πολύκαστρο (διοικητική έδρα του Δήμου Παιονίας) τον εορτασμό της Παναγίας “Γιάτρισσας”, με συγκεκριμένη αφορμή την επίσημη υποδοχή, παράδοση και ενθρόνιση στον μεγαλοπρεπή Ναό της Αγίας Τριάδος αντιγράφου της θαυματόβρυτης εικόνος της Παναγίας Γιάτρισσας από το Λουτράκι Κορινθίας, μόλις πέρυσι, με αυτοπρόσωπη φιλότιμη έλευση και φιλάδελφη προσφορά του λίαν αγαπητού μοι Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορίνθου κ. Διονυσίου, που πρόσφατα χαρήκαμε ιδιαιτέρως για τον επαναπατρισμό μου μετά από μία δύσκολη γιατρική επέμβαση.

***

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΑΜΕ εγκαίρως εφέτος τον από τούδε και στο εξής διττό εορτασμό της Παναγίας Γιάτρισσας κάθε χρόνο (στις 2/2 για την πλησιέστερη εορτάσιμη ημέρα επί τη επετείω της πρώτης ελεύσεως και στις 8/9 για την ετήσια εορτή).

Ο προιστάμενος π. Εμμανουήλ Λεβαντής με την πάντοτε πρόθυμη εκκλησιαστική επιτροπή και τις εθελόντριες της ενοριακής διακονίας φρόντισαν για την ευρύτερη πληροφόρηση, τις απαραίτητες έντυπες ανακοινώσεις και την ενοριακή προετοιμασία. Μια εορτή αξιοποιείται (και αξιολογείται, αν θέλετε) συμμετοχικά και ασφαλώς με έναν τρόπο που πολύ λιτά θα χαρακτηρίζαμε “ποιοτικά”, εορτασμό πίστης, επίγνωσης, συμμετοχής, λατρευτικής αναφοράς και κοινωνούμενης εν Χριστώ εόρτιας ζωής.

Προσήλθαμε το απόγευμα εν μέσω πολλών Εφημερίων να χοροστατήσουμε στον Εσπερινό και ευρέθημεν ήδη εξαρχής προ μιάς χαρμοσύνου εκπλήξεως, μιάς “Ώρας” προσευχόμενης δράσης πολλών παιδικών καρδιών. Τόσο εμένα και τους συνοδούς κληρικούς, όσο και τους αναμένοντες κληρικούς μας, στον αύλειο χώρο του θαυμασίου Ναού, μας κατασυγκίνησε η απρόσμενη υποδοχή.

Πάρα πολλά παιδάκια της πρωτοβάθμιας Κατηχητικής διακονίας της Ενορίας, χάρη στη φιλοτιμία του π. Αθανασίου Παπαδοπούλου, είχαν ζωγραφίσει ένα πίνακα με μια μεγάλη καρδιά και κρατούσαν επίσης με μεγάλα γράμματα ζωγραφισμένη σε παράταξη την φράση “σας ευχαριστούμε για την αγάπη σας”. Δεν το περίμενα, ήταν μια αναψυχή επικοινωνίας, ένα όμορφο δώρο του Θεού, που βέβαια διακοινωνείται και στην ίδια τη χαρούμενη δημιουργικότητα των παιδιών, μετά και από την πρόσφατη περιπέτειά μου. Ευχαρίστησα και συνεχάρην τον υπεύθυνο κατηχήσεως κληρικό π. Αθανάσιο, που δεν κουράζεται να εμπνέει την συμμετοχική ενότητα, το δημιουργικό παιχνίδι, την χαρούμενη κοινωνικοποίηση, την υγιή στοχοθεσία και αλληλοστήριξη, την ενεργό και τελικά εναργή εκκλησιοποίηση στα παιδιά.

***

ΤΕΛΕΣΑΜΕ τον πανηγυρικό Εσπερινό της Κυριακής και της εορτής, την Λιτή με την Αρτοκλασία, αναθέσαμε το κήρυγμα στον εφημ. Ιεροκήρυκα αρχιμ. Θεόκλητο Κόκκινο και επευλογήσαμε την λιτάνευση της ιεράς εικόνος στο Πολύκαστρο, που συμβόλιζε (και συνάμα αποτελούσε) την διαρκή συγκατάβαση της Θεομητορικής ευλογίας και προστασίας στην ενάθληση όλων μας, την πνευματική και την κοινωνική και ατομική.

Την κυριώνυμη ημέρα, ψάλαμε τις Καταβασίες της εορτής από του Δεσποτικού. Ακολούθως, εν μέσω των συνόντων εφημερίων και διακόνων μας, αντιφωνικά δε με τους ιεροψάλτες, με παλλόμενη ευλαβικά την καρδιά όλων των περιεστώτων, “μελουργήσαμε” δοξολογικά, υμνητικά και δεητικά τα γνωστά Μεγαλυνάρια και τα τροπάρια της θ΄ ωδής του κανόνος κατενώπιον της εικόνος της Παναγίας Γιάτρισσας και ανά τον Ναό όλον θυμιάζοντες.

Προ της μικράς δεήσεως και εκφωνήσεως, των εξαποστειλαρίων και των Αίνων, συναρπαγέντες από του προσευχητικού και λατρευτικού ήθους του εκκλησιάσματος, τονίσαμε το υμνολογικό νόημα και εννόημα των ψαλέντων, εξηγήσαμε για δεύτερη φορά τους λόγους που μας ώθησαν στη συγκεκριμένη καθιέρωση:

ο εικονιστικός τύπος της συγκεκριμένης ιεράς μορφής της Παναγίας Γιάτρισσας ταιριάζει προς την πολύ νεαρά ηλικία της Παναγίας μας, όταν έτεκε τον Χριστό μας, οπότε κατά τούτο ειδικά προσιδιάζει στην ηλικία Της κατά το εορταζόμενο γεγονός της Υπαπαντής· 

η προ έτους γενομένη υποδοχή πιστού αντιγράφου της πρωτοτύπου θαυματοβρύτου εικόνος, γενομένη κατά μήνα Μάρτιο, οπότε συμπίπτει και η Μεγ. Τεσσαρακοστή, μας ώθησε σε μετάθεση του επετειακού εορτασμού σε μια πλησιέστερη εορταζόμενη δεσποτική/θεομητορική εορτή·

η βαθιά νηπτική υμνολογική κατάνυξη όλων των συμπαρόντων πιστών συνεργεί (και κατ᾽ έτος ελπίζεται ότι θα συνεργεί) στη λατρευτική ανάταξη και μετάνοια και χαρίτωση των καρδιών, ώστε κατά την παραβολική Κυριακή διδαχή τα ονόματα όλων να “αναγράφονται εν ουρανοίς”.

Με αυτήν την ευχετική ευλογία, συνεχίσαμε και ολοκληρώσαμε την ακολουθία του Όρθρου, τελέσαντες την θεία Λειτουργία, την λατρευτική κοινωνία του ζώντος Θεού.

Και στην θεία Λειτουργία μας συγκίνησε η παρουσία πάρα πολλών οικογενειών με τα παιδιά τους και αντιπροσωπευτικά η μεγάλη συμμετοχή παιδιών του Ιερού! Περί την εικοσάδα ιεροφορεμένων παιδιών προεισόδευσαν κατά την μικρά Είσοδο του ιερού Ευαγγελίου και την μεγάλη Είσοδο των Τιμίων Δώρων.

Συγχρόνως πολλοί άλλοι άνθρωποι με τάξη σε ανατεθειμένα διακονήματα διακόνησαν είτε στο ευρυχωρότατο Ιερό Βήμα είτε στα Αναλόγια ψάλλοντες είτε στις λοιπές διακονικές ανάγκες της εορτίου λειτουργικής Συνάξεως.

Προσελθόντες ενωρίς συμμετείχαν ο Κιλκισιώτης Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Γεώργιος Γεωργαντάς, ο Δήμαρχος Παιονίας κ. Κωνσταντίνος Σιωνίδης (τον οποίο στο τέλος ευχαριστήσαμε για την δωρεά του στις χρείες του Ναού), ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Ιωάννης Παντικίδου, Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι της Παιονίας και κυρίως πλήθος συνεκκλησιασμένων πιστών.

Με νηφαλιότητα ποιμαντική κρίνοντες τα δεδομένα, κατά βάθος κανείς δεν μπορεί να επαναπαυθεί με τα (τόσο παραπειστικά) ποσοστά. Δεν λησμονούμε την διαπιστωτική και δοκιμασμένη διάγνωση “ο άνθρωπος βλέπει εις πρόσωπον, ο δε Θεός εις καρδίαν”. Ωστόσο (και κάποιαν φερέλπιδα αισιόδοξη ανακούφιση) χαιρόμεθα για την σταθερή “εικόνα” του αναλογικά λειτουργημένου ευρέος ενοριακού λαού και εποφείλουμε ευγνώμονα αναγνώριση στη λειτουργική, κηρυγματική, ποιμαντική, φιλανθρωπική, κατηχητική, κοινωνική διακονία αυτού του λαού και τις όσες παραδοσιακές επιδοτήσεις πίστης και ήθους.

† Ο Γουμενίσσης, Γεφύρας, Αξιουπόλεως & Πολυκάστρου Δημήτριος