Υστατο χαίρε στην τελευταία επιζήσασα του Αουσβιτς στα Γιάννενα

Κάτω από τη γνώριμη, σιγανή γιαννιώτικη βροχή, μέσα σε κλίμα συγκίνησης, συγγενείς και φίλοι μαζί με τα μέλη της μικρής εβραϊκής κοινότητας της πόλης είπαν το τελευταίο αντίο στη Ζανέτ Ναχμία, τη Γιαννιώτισσα Εβραία που επέζησε του Αουσβιτς, η τελευταία επιζήσασα των στρατοπέδων εξόντωσης στα Γιάννενα, που έφυγε από τη ζωή στις 2 Δεκεμβρίου λίγο πριν κλείσει τα 100 της χρόνια.

Η κηδεία της έγινε την Πέμπτη το μεσημέρι στο Εβραϊκό Νεκροταφείο των Ιωαννίνων, έναν από τους ιστορικότερους χώρους των Βαλκανίων, τοπόσημο κι αυτός της μακράς εβραϊκής παρουσίας και της σημαντικής πολυπολιτισμικής ταυτότητας των Ιωαννίνων στο πέρασμα του χρόνου.

Οι Εβραίοι των Ιωαννίνων εκτοπίστηκαν σχεδόν στο σύνολό τους στις 25 Μαρτίου 1944 και οδηγήθηκαν άμεσα από τις γερμανικές δυνάμεις στα κρεματόρια. Από τους ελάχιστους που επέζησαν και γύρισαν από τα στρατόπεδα εξόντωσης συστήθηκε ξανά μετά τον πόλεμο η εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων, με περίπου 140 μέλη. Ενα από τα μέλη της ήταν και η Ζανέτ Ναχμία, που έζησε όλη της τη ζωή στη συνέχεια στα Γιάννενα με την οικογένειά της και αποτελώντας μια «φωνή» της συλλογικής ιστορίας και ταυτότητας της σύγχρονης πόλης.

Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδας, στο οποίο είχε δωρίσει οικογενειακό φωτογραφικό υλικό και είχε καταθέσει και την προσωπική της μαρτυρία που είναι διαθέσιμη στο Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του, αναφέρει κι ένα σύντομο βιογραφικό της.

Καταναγκαστική εργασία

Η Ζανέτ Ναχμία γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1925 από τον Χαΐμ και τη Ρεβέκκα, το γένος Μορδοχάι. Η οικογένεια είχε έξι παιδιά και ζούσε μέσα στο κάστρο, απέναντι από τη συναγωγή. Η Ζανέτ πήγε σχολείο μέχρι την πέμπτη Δημοτικού στην Alliance Israélite Universelle, και στη συνέχεια σταμάτησε για να βοηθάει τη μητέρα της στις δουλειές του πολυάριθμου νοικοκυριού τους. Τον Μάρτιο του 1944 οι Γερμανοί συνέλαβαν και εκτόπισαν όλη την οικογένεια στο στρατόπεδο του Αουσβιτς. Εκτός από το Αουσβιτς η Ζανέτ πέρασε από μια σειρά στρατοπέδων, όπως το Μάουτχαουζεν, το Γκέλεναου κ.ά. Επίσης, για ένα διάστημα υποχρεώθηκε σε καταναγκαστική εργασία σε εργοστάσιο στο Μπρέσλαου, στη σημερινή Πολωνία. Από όλη την οικογένεια επιβίωσαν μόνο η ίδια και ο μεγαλύτερος αδερφός της Μιχαέλ. Μετά την Απελευθέρωση επέστρεψε στα Γιάννενα και παντρεύτηκε τον Ισραέλ Τσίτο, επίσης επιζώντα του Αουσβιτς, και άρχισαν να χτίζουν τη νέα τους ζωή. Απέκτησε παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα.

Οπως έλεγαν και πολλοί από όσους τη συνόδευσαν στην τελευταία της κατοικία, τα Γιάννενα θα θυμούνται τη Ζανέτ Ναχμία για τον καλό της λόγο που είχε πάντα και το τρυφερό βλέμμα στη ζωή.

πηγή: efsyn.gr