Ελληνική προηγμένη διαστημική τεχνολογία σύμμαχος της πολιτικής προστασίας της χώρας

Η OHB Hellas είναι μια ελληνική εταιρεία που ιδρύθηκε το 2018 ως η νεώτερη θυγατρική του Ευρωπαïκού Ομίλου Διαστημικών Συστημάτων OHB SE και έχει το πλεονέκτημα του ρόλου της πιλοτικής οντότητας για τον Όμιλο OHB όσον αφορά στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη προηγμένων διαστημικών τεχνολογιών. Η εταιρεία επικεντρώνεται στην ανάπτυξη τεχνολογιών στην Ελλάδα στον τομέα της επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων εν τροχιά (On Board Data Processing, Software Defined Satellite).

Από την υλοποίηση της τεχνολογίας αυτής μπορεί να επωφεληθεί και η πολιτική προστασία από το Διάστημα η αλλιώς civil security from space. Πρόκειται για την συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για τη λήψη αποφάσεων, για παράδειγμα σε περίπτωση φυσικών καταστροφών όπως πυρκαγιές – περιοχή εφαρμογών που άπτεται πλήρως στις ανάγκες της χώρας. Για την περάτωση των απαραίτητων διαδικασιών μπορούν να επιστρατευτούν και αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, μιας από τις ραγδαίως αναπτυσσόμενες τεχνολογίες στον κόσμο τα τελευταία χρόνια.

Για αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα τεχνολογία και τις εφαρμογές της ειδικά στον τομέα της πολιτικής προστασίας μιλά στο Naftemporiki.gr ο κ. Νικόλαος Νικολόπουλος-Αναστασιάδης Systems Engineer της HBO.

Τι σημαίνει με απλά λόγια η τεχνολογία γρήγορης λήψης αποφάσεων και άμεσης ανταπόκρισης/επέμβασης με την οποία ασχολείται η εταιρεία σας;

Η OHB Hellas έχει στρατηγικό ενδιαφέρον στην ανάπτυξη των απαραίτητων τεχνολογιών για τη βελτίωση των δυνατοτήτων γρήγορης λήψης αποφάσεων και άμεσης ανταπόκρισης / επέμβασης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της «εν τροχιά επεξεργασίας δεδομένων υψηλής απόδοσης» (high performance on board data processing), της επεξεργασίας δηλαδή των δεδομένων που λαμβάνονται στο διάστημα επάνω στο δορυφόρο, υλοποιώντας και εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, χρησιμοποιώντας ενσωματωμένους υπολογιστές υψηλής απόδοσης.
Με την επεξεργασία δεδομένων επιτόπου στον δορυφόρο και χωρίς την ανάγκη παρέμβασης συστημάτων από το έδαφος, μειώνεται το χρονικό διάστημα μεταξύ του εντοπισμού ενός γεγονότος υψηλής σημασίας (π.χ. εκδήλωση πυρκαγιάς) και της προβολής των δεδομένων σε ένα κέντρο λήψης αποφάσεων. Η ανάπτυξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας που βασίζεται στη σημαντική τεχνογνωσία πάνω στο συγκεκριμένο τομέα που ήδη υπάρχει σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και εταιρείες στην Ελλάδα, στοχεύει στην ανάπτυξη εγχώριου προϊόντος σε high performance computing.
Πρόσφατα, η εταιρεία μας παρέδωσε στον Ευρωπαïκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) 2 έργα τα οποία αναπτύξαμε, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στην Κρήτη, πάνω στους προαναφερθείς τομείς. Συγκεκριμένα, στη μελέτη Multi Frame Super Resolution (MFSR) αναπτύχθηκε αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης για την βελτίωση της ανάλυσης εικόνων που λαμβάνονται από δορυφόρο, ο οποίος εκτελέστηκε επιτυχώς σε τροχιά στον δορυφόρο OPS-SAT της ESA (ήδη σε τροχιά). Αυτή η επιτυχία είναι ιδιαίτερα σημαντική για εμάς καθώς υπογραμμίζει τους στόχους που έχουμε θέσει ως εταιρεία, την εξαγωγή σύγχρονης διαστημικής τεχνολογίας, Made In Greece, τις συνεργασίες με το τοπικό οικοσύστημα και την δημιουργία ευκαιριών για νέους μηχανικούς που έχουν πια τη δυνατότητα να δουλέψουν στην Ελλάδα στο χώρο της διαστημικής τεχνολογίας. Στο δεύτερο έργο, ονόματι Cognitive Cloud Dual Camera, μελετήθηκε η δημιουργία ενός συστήματος δυο δορυφόρων, εξοπλισμένων με επεξεργαστικές μονάδες που υλοποιούν αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης για τον αυτόνομο εντοπισμό κρίσιμων γεγονότων και την μετάδοση εικόνων υψηλής ευκρίνειας στη Γη. Για την επίδειξη (demonstration) του παραπάνω συστήματος επιλέχθηκε η εφαρμογή του γρήγορου εντοπισμού ενεργών πυρκαγιών, ενός ιδιαίτερα σημαντικού προβλήματος για την Ελλάδα.

Ποιες είναι οι πιθανές εφαρμογές αυτής της τεχνολογίας;

Η Ελλάδα είναι μία χώρα που έχει μεγάλη ανάγκη για εφαρμογές που χαρακτηρίζονται από μικρό χρόνο απόκρισης λόγω των περιβαλλοντικών φαινομένων αλλά και της ιδιαίτερης γεωγραφικής της θέσης. Ένα δορυφορικό σύστημα με ενσωματωμένους υπολογιστές υψηλής επεξεργαστικής απόδοσης, θα μπορούσε να συμβάλει στην κάλυψη των σχετικών αναγκών της χώρας, ειδικά στις εφαρμογές που εντάσσονται στο πλαίσιο της πολιτικής προστασίας.
Η τεχνολογία του high performance on board data processing μπορεί να εφαρμοστεί σε συνδυασμό και με ευέλικτες τεχνολογίες όπως είναι η εικονικοποίηση (virtualization) πλατφόρμας μέσω ενός επόπτη (hypervisor). Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για το λεγόμενο δορυφόρο ως υπηρεσία (Satellite as a Service). Σε αυτό το μοντέλο, ο δορυφόρος είναι παραμετροποιήσιμος και θα μπορεί να ανταπεξέλθει δυναμικά σε μεταβαλλόμενες απαιτήσεις κατά τη διάρκεια μιας αποστολής. Θα μπορεί να είναι κόμβος ενός δικτύου που περιλαμβάνει άλλους δορυφόρους σε διαφορετικές τροχιές, σταθμούς εδάφους, δίκτυα 5G/Internet of Things, δεδομένα cloud και φυσικά τους τελικούς χρήστες. Η πλατφόρμα θα μπορεί να είναι ανοιχτού κώδικα (Open Source) και ο δορυφόρος θα χρησιμοποιείται ως υπηρεσία, δηλαδή οι τελικοί χρήστες θα μπορούν εν δυνάμει να εκτελούν δικά τους προγράμματα στο διάστημα «ανεβάζοντάς» τα από τη Γη, με την όλη διαδικασία να χαρακτηρίζεται από μικρή πολυπλοκότητα για αυτούς, ενώ παράλληλα παρουσιάζονται νέες ευκαιρίες για έρευνα και ανάπτυξη, επιστημονικά πειράματα σε τροχιά και μειώνονται τα κόστη αλλά και ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος.

Πώς μπορεί αυτή η τεχνολογία να συμβάλει στον τομέα της πολιτικής προστασίας;

Στον τομέα της πολιτικής προστασίας, το high performance on board data processing θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό, την παρατήρηση και την αποτίμηση καταστροφικών φαινομένων όπως είναι οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες. Επίσης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε εφαρμογές επιτήρησης περιοχών σημαντικών για την εθνική ασφάλεια, επιτήρησης πλοίων και λιμανιών, παράνομων εγκαταστάσεων και σε πληθώρα άλλων εφαρμογών.
Τα σώματα ασφαλείας της χώρας θα μπορούσαν να επωφεληθούν με δορυφορικά δεδομένα σε σχεδόν πραγματικό χρόνο μέσω των σχετικών εφαρμογών, αυξάνοντας έτσι τις δυνατότητες άμεσης ανταπόκρισης τους σε γεγονότα μεγάλης σημασίας. Με αυτόν τον τρόπο, κρίσιμα ζητήματα της χώρας βρίσκουν απαντήσεις με αυτονομία, μέσω διαστημικών συστημάτων εγχώριας προέλευσης.

Ποιες άλλες τεχνολογίες αναπτύσσει η εταιρεία σας;

Η OHB Hellas, ως μία από τις πολύ λίγες εταιρείες στην Ελλάδα με αποκλειστικό αντικείμενο την ανάπτυξη ολοκληρωμένων διαστημικών συστημάτων (systems integrator), συμμετέχει σε πληθώρα διαστημικών πρότζεκτ όπως είναι οι ευρωπαïκές αποστολές PLATO και ATHENA αλλά και η, υπό μελέτη, ελληνική αποστολή ReTiMo με συντονιστή το Δημοκρίτειο Πανεπιστημίο Θράκης, μία αποστολή νανοδορυφόρου για την παρακολούθηση Διαστημικού καιρού σε χαμηλή γήινη τροχιά.
Επιπλέον, συμμετέχει και στο Odin’s Eye, ευρωπαïκό αμυντικό πρόζεκτ επιτήρησης και έγκαιρης προειδοποίησης εκτόξευσης πυραύλων, στο οποίο συνεργάζεται με την Intracom Defense με συντονιστή την OHB System στη Γερμανία.
Μία ακόμη τεχνολογία στην οποία επικεντρώνεται η OHB Hellas είναι η Προσθετική Κατασκευή / Additive Manufacturing σε εφαρμογές αεροδιαστημικής. Σημαντική επένδυση σε αυτόν τον τομέα είναι η συμμετοχή της εταιρείας στο Ελληνικό Κέντρο Προσθετικής Κατασκευής (Hellenic Center for Additive Manufacturing – ΗCAM) στην Πάτρα (χρηματοδότηση μέσα από την Δράση ‘Κέντρα Ικανοτήτων’ της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ)). To HCAM αποτελεί ένα μοναδικό one – stop – shop στην Νοτιοανατολική (ΝΑ) Ευρώπη, παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες και τεχνολογικές λύσεις, έρευνα, κατάρτιση και εκπαίδευση προς όλους τους ενδιαφερόμενους στον τομέα της Tρισδιάστατης Eκτύπωσης / 3D Printing, επιτρέποντας την ενσωμάτωση πρωτοπόρων προσεγγίσεων και τεχνολογιών από πλήθος καινοτόμων εταιρειών που δραστηριοποιούνται εντός και εκτός Ελλάδας.
Επιπρόσθετα, ένα από τα projects στα οποία έχει συμμετάσχει η OHB Hellas στον τομέα της τρισδιάστατης εκτύπωσης είναι το πείραμα RAMFASAT, που αφορά την χρήση προσθετικής κατασκευής για τη δημιουργία υποστηρικτικών δομών για μικρούς δορυφόρους.

Με ποιους οργανισμούς συνεργάζεστε και πάνω σε ποια πρότζεκτ;

Η OHB Hellas έχει ως στόχο την ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας στην Ελλάδα σε συνεργασία με το τοπικό οικοσύστημα και έχει πολλές τρέχουσες συνεργασίες σε ευρωπαϊκά έργα με την πλειοψηφία των εταιρειών, πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων που έχουν ενεργή δράση στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας. Όπως αναφέρθηκε, για παράδειγμα, υπάρχουν συνεργασίες με το ITE, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τις εταιρείες Intracom Defense, Ηellas Sat, TELETEL, Softcom International, Prisma Electronics και πολλές άλλες. Η εταιρεία έχει συνεργαστεί σε πολλές δραστηριότητες και με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μία από αυτές είναι το έργο CAIRS21, στο οποίο γίνεται μελέτη της χρήσης επιταχυντή τεχνητής νοημοσύνης (TPU) για εφαρμογή σε έναν παραμετροποιήσιμο δορυφόρο. Με την ίδρυση της OHB Hellas, ο Όμιλος OHB συνεχίζει την επιτυχημένη οργανική του ανάπτυξη στην Ευρώπη. Στην πορεία υλοποίησης των στρατηγικών της στόχων, η OHB Hellas έχει θέσει ως προτεραιότητα τη μεγιστοποίηση της συνεργασίας με την ελληνική διαστημική βιομηχανία, Πανεπιστήμια και Ινστιτούτα ενισχύοντας την προσπάθεια ένταξης του ελληνικού οικοσυστήματος στην εφοδιαστική αλυσίδα (supply chain) του Ομίλου σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

πηγή: Naftemporiki.gr