"Eλληνικότητα"

Στην ομιλία στη Στοκχόλμη – λόγος που εκφωνήθηκε από τον Μεγάλο Ποιητή που εβραβεύθη με Νόμπελ Λογοτεχνίας και δόξασε το έθνος μας – τονίζεται η αξία της ελληνικότητας .

«Ανήκω σε μια χώρα μικρή, ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού της και τη θάλασσα και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας αλλά η παράδοση τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή»

Και στο τέλος της ομιλίας σημειώνει «σ’ αυτό τον κόσμο που ολοένα στενεύει ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει ν’ αναζητήσουμε τον άνθρωπο όπου κι αν βρίσκεται. Όταν στο δρόμο της Θήβας ο Οιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα κι αυτή του έθεσε το αίνιγμα, η απόκρισή του ήταν ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Έχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας συλλογιστούμε την απόκριση του Οιδίποδα.»

Γεώργιος Σεφεριάδης.

Αγαπητοί μου φίλοι με εφαλτήριο τα σπουδαία λόγια του μεγάλου ποιητή ας αναζητήσουμε τις βαθιές ρίζες του ελληνικού λαού και ας προσεγγίσουμε την Ελλάδα που η μακραίωνη ιστορία της και η βαριά πολιτιστική κληρονομιά της αποτέλεσαν καίρια βάση του ελληνικού πολιτισμού αλλά και θεμέλιο του ευρωπαϊκού.

Τι είναι η ελληνικότητα; Ελληνικότητα σημαίνει ελληνική ιστορία, ελληνική γλώσσα, ελληνικός ήλιος, Αιγαίο, φως, ελληνική ορθοδοξία, στοιχεία που συνέτειναν στη δημιουργία αλλά και την επιβίωση του φτωχού αυτού κρατιδίου μέσα στη πορεία του χρόνου.

Ελληνικότητα είναι η ιδιαίτερη φυσιογνωμία – ιδιοσυστασία του έλληνα, φορτωμένη από αρετές και κακίες που διαμορφώθηκε μέσα στο διάβα των αιώνων, αλλοτριώθηκε ίσως από τις συνεχείς κατακτήσεις και τις γειτνιάσεις με αλλότρια στοιχεία αλλά διατήρησε στη βάση του σταθερά τις προγονικές της ρίζες.

Ελληνικότητα είναι η παρέμβαση της ορθοδοξίας και ο διαρκής αγώνας της εκκλησίας στη διατήρηση του ελληνικού στοιχείου, φορέας της ελληνικής εκπαίδευσης – πατέρες της εκκλησίας που αγωνίστηκαν με σθένος σε χαλεπούς καιρούς να σωθεί ο ελληνισμός. Είναι η βαθιά χριστιανική πίστη στηριζόμενη στις αξίες που αυτή πρεσβεύει αφήνοντας το αποτύπωμα της στο βίο και των σύγχρονων ελλήνων.

Είναι η ελληνική γλώσσα που επέζησε επί σειρά αιώνων, όχι αλώβητη, εδέχτηκε αλλοιώσεις όπως είναι αναμενόμενο όμως δεν χάθηκε, διατηρήθηκε και μιλιέται ως σήμερα.

Είναι οι τεράστιες αξίες που κληροδότησαν οι πρόγονοί μας εις το επέκεινα, η αξία της δημοκρατίας όπως αυτή πραγματώθηκε στην Περίκλεια Εποχή, η αξία της ελευθερίας ως ετεροθαλής αδελφή της. Πρώτος ο έλληνας εφηύρε την ελευθερία ως μέση οδό ανάμεσα στην ασυδοσία της Δύσης και τη τυφλή υποταγή της Ανατολής, τη σχετική ελευθερία που κινείται εντός ορίων υπακούοντας στις αρετές του σεβασμού, της πειθαρχίας, της αλληλεγγύης, αξίες ακατάλυτες και διαχρονικές.

Ελλάδα είναι η φιλοπατρία, η πολεμική αρετή που πήρε σάρκα και οστά στο πρόσωπο του σπαρτιάτη που ηγωνίζετο περί πάτρης με πνεύμα τιμής, δικαίου και χρέους, ευγενικής περηφάνιας όταν ημύνατο αυτός στις Θερμοπύλες.

Η πατρίδα μας είναι η Ελλάδα του Σωκράτη που εισήγαγε την ανθρωποκεντρική φιλοσοφία, του Πλάτωνα που τεκμηρίωσε την φιλοσοφική σκέψη, του Ομήρου που έπλασε την ελληνική γλώσσα, των τραγικών ποιητών, του θεάτρου μα και του Ελύτη που ταξίδεψε σε όλη την οικουμένη τον ελληνικό πολιτισμό μέσα από τον Ήλιο τον Ηλιάτορα, που κατέγραψε μελωδικά με την πένα του τα βάσανα της μικρής αυτής χώρας, που με αντοχή και ακατάλυτο θάρρος «σαν τρελοβάπορο» πάλεψε με τα κύματα και τις φουρτούνες αλλά επέζησε γιατί είχε στο κατάρτι της βιγλάτορα παντοτινά τον Ήλιο τον Ηλιάτορα, τον ήλιο της δικαιοσύνης και του φωτός.

Νιώθω υπερηφάνεια όταν προσεγγίζω την αρχαία ελληνική γραμματεία και δέος όταν αναγνώνω στίχους ποιητών που προσπάθησαν να τονώσουν το εθνικό φρόνημα αλλά και περιέγραψαν την αντινομία πάνω στην οποία δομήθηκε ο ελληνικός βίος, φτωχό κράτος αλλά πλούσιο σε παράδοση, επιστήμη, ιστορία και τέχνη. Και αναλογίζομαι άραγε εμείς πέρα της πλούσιας παρακαταθήκης μας μήπως είμαστε η χώρα των αντιφάσεων; Μήπως είμαστε «από μαύρη πέτρα και όνειρο»; Ευφυέστατοι και παράλληλα εγωιστές; Θερμόαιμοι αλλά και πολεμιστές; Και ώρες ώρες συνειδητοποιώ πως είναι πραγματικότητα αυτή η αντίφαση. Είναι η χώρα που γέννησε τον Σωκράτη αλλά και τον θανάτωσε, δόξασε τον Θεμιστοκλή αλλά τον εξόρισε, αποθέωσε τον Αριστοτέλη και τον εξεδίωξε, έκτισε και φιλοτέχνησε τον Παρθενώνα και έπειτα τον κατέστησε στόχο ερίδων.

Εγώ δεν γνωρίζω επακριβώς την ιδιοσυστασία αυτού του έθνους και ούτε μπορώ να την εκλογικεύσω.