Ενεργειακή κρίση: Αποψιλώνουν δάση και λιβάδια για να ζεσταθούν στη Δυτική Ευρώπη

Δεν είναι μόνον οι Έλληνες που μετέτρεψαν τα κάποτε διακοσμητικά τζάκια των πολυκατοικιών, σε βασικό μέσο θέρμανσης, λόγω της ενεργειακής κρίσης. Σε όλη την Δυτική Ευρώπη ο κρύος φετινός χειμώνας οδήγησε τους κατοίκους στην αναζήτηση -εδώ και τώρα- λύσεων για να ζεσταθούν χωρίς να αδειάσει η τσέπη τους.

Στην Βρετανία και την Ιρλανδία που αφθονούν τα πράσινα λιβάδια, πολίτες «ξυρίζουν» κυριολεκτικά την ειδυλλιακή εξοχή μαζεύοντας ένα λεπτό στρώμα χορταριού- την τύρφη - η οποία είναι πλούσια σε ανόργανα και οργανικά υλικά σε αποσύνθεση, την αποξηραίνουν και την καίνε στο τζάκι.

Εχει την ίδια θερμιδική αξία με το κάρβουνο και χαμηλότατο κόστος. Όσοι δεν έχουν την δυνατότητα να εκδράμουν στους αγρούς και να μαζέψουν τύρφη, στρέφονται στην μαύρη αγορά (καθώς η τύρφη προστατεύεται με νόμους) και με ένα κόστος μόλις 500 ευρώ μπορούν να ζεστάνουν το σπίτι τους για όλη την χρονιά. Αποτέλεσμα: Τα ειδυλλιακά λιβάδια της Βρετανικής και Ιρλανδικής εξοχής σε λίγο καιρό θα υπάρχουν... μόνον στις σειρές εποχής.

Το αυξανόμενο κόστος του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχει στρέψει τον κόσμο την αρχαία πρακτική της κοπής και καύσης χλοοτάπητα (τύρφη), ένα καύσιμο που μπορεί μεν να βλάπτει το περιβάλλον αλλά μπορεί να εξοικονομήσει χιλιάδες ευρώ για μια οικογένεια, ειδικά τώρα καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν όλο και πιο χαμηλά.

Φέτος υποτίθεται ότι ήταν η χρονιά που η Ιρλανδία θα άρχιζε να ασχολείται σοβαρά με την προστασία της τύρφης, και έτσι η κυβέρνηση εισήγαγε περιορισμούς στην κοπή της για να προστατεύσει τους βάλτους της Ιρλανδίας –που είναι σημαντικές πηγές άνθρακα και βιοποικιλότητας. Όμως λογάριασαν χωρίς την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης.

Η θέρμανση ενός μέσου νοικοκυριού με τύρφη για ένα χρόνο κοστίζει περίπου 500 ευρώ έναντι πολλών χιλιάδων ευρώ για τις πιο φιλικές προς το κλίμα πηγές ενέργειας.

«Οι άνθρωποι που έχουν κήπο με χλοοτάπητα κάνουν πάρτι... Είναι σαν να έχεις μια πετρελαιοπηγή στην πίσω αυλή σου», δήλωσε ο Michael Fitzmaurice, ανεξάρτητο μέλος του Ιρλανδικού κοινοβουλίου και πρόεδρος της ένωσης Turf Cutters and Contractors. «Ένα μέσο νοικοκυριό που βασίζεται στην τύρφη καταναλώνει 10 έως 12 τόνους ετησίως, είπε. «Είναι η ασφάλεια τους απέναντι στην ενεργειακή κρίση».

Ο Niall Ó Brolcháin, ερευνητής στο Insight Center for Data Analytics στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, δηλώνει πως «ο οικονομικός παράγοντας είναι ένα πολύ ισχυρότερο κίνητρο, από τη σωτηρία του πλανήτη. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν μια άμεση κρίση».

Στην Ιρλανδία, υπήρχε σημαντική αύξηση στη χρήση των λεγόμενων δικαιωμάτων turbary που επιτρέπουν στους ανθρώπους να κόβουν τύρφη, δήλωσε ο Ó Brolcháin. «Σε πολλές περιπτώσεις τα δικαιώματα turbary είχαν λήξει, αλλά οι άνθρωποι τα χρησιμοποιούν παράνομα ξανά και ξανά. Υπάρχουν πολλά στοιχεία για ανθρώπους που πουλάνε τύρφη πόρτα σε πόρτα. Είναι αρκετά κατανοητό, δεδομένης της οικονομικής κατάστασης».

Με 500 ευρώ την χρονιά μπορεί να ζεσταθεί με τύρφη ένα μέσο νοικοκυριό στην Ιρλανδία

Οι άνθρωποι στις αγροτικές περιοχές κόβουν παραδοσιακά χόρτο τύρφης την άνοιξη και το καίνε το χειμώνα. Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία για το πόσο τύρφη κόπηκε ή αποθηκεύτηκε.

Ο Marc Ó Cathasaigh, μέλος του κοινοβουλίου του κόμματος των Πρασίνων, εκτιμά «μια αύξηση στην κοπή τύρφης από πέρυσι που φτάνει στο 200%. Οι κάτοικοι της υπαίθρου της Ιρλανδίας επιβίωσαν για αιώνες αποστραγγίζοντας τυρφώνες και χρησιμοποιώντας τύρφη ως καύσιμο. Η ποιότητα του αέρα επηρεάζει την υγεία, το ένα διαδέχεται το άλλο».

 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απειλήσει να επιβάλει κυρώσεις στην Ιρλανδία, εκτός εάν περιορίσει την κοπή τύρφης σε ειδικές περιοχές μόνον.

Γερμανία

Οι άνθρωποι στη Γερμανία, εν τω μεταξύ, στρέφονται στα ξύλα για να ζεσταθούν και η Γερμανική αστυνομία βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με καταστάσεις που δεν υπήρχαν στο παρελθόν. Σύμφωνα με την Κοινοπραξία Γερμανικών Ενώσεων Ιδιοκτητών Δασών όλο ότι περισσότεροι άνθρωποι συλλέγουν ξύλα – και ότι επαγγελματίες κλέφτες τα κλέβουν για καυσόξυλα, με τις απώλειες τους τελευταίους μήνες να ανέρχονται σε εκατομμύρια ευρώ. Τα Γερμανικά δάση έχουν γεμίσει με πολίτες που μαζεύουν ξύλα αλλά και λαθροτόμους.

Συνήθως, οι κλέφτες ξυλείας με βαρέα οχήματα μπαίνουν στα δάση τη νύχτα και αναζητούν τα κομμένα δέντρα που περιμένουν τη συλλογή τους. Σε μια περίπτωση, κλέφτες κοντά στο Königs Wusterhausen, έξω από το Βερολίνο, έκοψαν και αφαίρεσαν 100 δέντρα. Οι περιπατητές στο δάσος παροτρύνονται από τις αρχές να αναφέρουν ύποπτη δραστηριότητα. Μερικοί από ιδιοκτήτες δασών έχουν τοποθετήσει συσκευές GPS σε δέντρα για να τα προστατέψουν.

Για κάποιους άλλους, όμως, υπάρχει και η θετική πλευρά της ιστορίας: οι 21.000 καπνοδοχοκαθαριστές της Γερμανίας αναφέρουν άνθηση των επιχειρήσεων τους – ακόμη και τετραπλασιασμό σε ορισμένες περιοχές – καθώς οι ιδιοκτήτες ακινήτων εγκαθιστούν αλλά και αποκαθιστούν τζάκια.

protothema.gr