Μάλιστα Χισκάκη: Το πρόβλημα με το σχέδιο νόμου της ΔΕΥΑ

Τα προβλήματα με το σχέδιο νόμου των ΔΕΥΑ παρουσίαση η Μελιτα Χισκάκη. 

Η κα Χισκάκη δήλωσε 

Ας δούμε τι προβλέπει το σχέδιο νόμου για το μέλλον των ΔΕΥΑ.

Οι Δ.Ε.Υ.Α. είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και έχουν κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Διέπονται από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας.

Στο άρθρο 5 του σχεδίου νόμου, αναφέρεται η οικειοθελής συγχώνευση 2 ή περισσότερων ΔΕΥΑ. Παρέχονται σημαντικά, οικονομικά κίνητρα για τη συγχώνευση αυτή. Συγκεκριμένα, επιδοτείται το 70% των οφειλών των Δ.Ε.Υ.Α. που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως την 31η Οκτωβρίου 2024 προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, από τα έσοδα του ειδικού λογαριασμού του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.

Η συγχωνευμένη ΔΕΥΑ θα έχει έδρα την έδρα του μεγαλύτερου πληθυσμιακά Δήμου. Πρόεδρος του Δ.Σ. της διαδημοτικής επιχείρησης είναι ο Δήμαρχος της έδρας της επιχείρησης ή ο οριζόμενος από αυτόν σύμβουλος. Ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. είναι ο Δήμαρχος του μεγαλύτερου σε πληθυσμό Ο.Τ.Α. α’ βαθμού που συμμετέχει στην επιχείρηση, πλην του Ο.Τ.Α. α’ βαθμού της έδρας της επιχείρησης, ή ο οριζόμενος από αυτόν σύμβουλος.

Ο Γενικός Διευθυντής τοποθετείται στη θέση αυτή για θητεία πέντε (5) ετών, με δυνατότητα ανανέωσης αυτής έως δύο (2) φορές, με απόφαση του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.. Κατά την ίδρυση, χρέη διευθυντή εκτελεί ο Γενικός Διευθυντής του μεγαλύτερου Δήμου. 

Μετά την εφαρμογή του νόμου και ανεξάρτητα της συγχώνευσης ή μη των ΔΕΥΑ, «προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των Δ.Ε.Υ.Α., καθώς και για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, αποτελεί η πληρωμή των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας εντός τριών (3) μηνών, από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας πληρωμής τους.»  

Επίσης «αν για τρία (3) συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστώνεται απόκλιση σε ποσοστό μεγαλύτερο του δέκα τοις εκατό (10%), αναφορικά με την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της οικείας Δ.Ε.Υ.Α προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, ανεξαρτήτως του εάν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, ο Γενικός Διευθυντής της οφειλέτιδας Δ.Ε.Υ.Α. παύεται αυτοδικαίως από την άσκηση των καθηκόντων του.»  

Η τιμολογιακή πολιτική των ΔΕΥΑ καθορίζεται με την ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/103755/2994/26.9.2024. Η εφαρμογή της ισχύει και σήμερα και είναι ανεξάρτητη της συγχώνευσης. 

Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων) θα πιστοποιεί τη διαχειριστική επάρκεια των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, ώστε να θεωρηθούν επαρκείς ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, εκδίδοντας αντίστοιχο πιστοποιητικό διαχειριστικής επάρκειας. Χωρίς αυτήν, οι ΔΕΥΑ δε θα μπορούν θα λειτουργούν.

 Η διαχειριστική επάρκεια περιλαμβάνει τέσσερις τύπους που αφορούν σε:

α. οικονομική βιωσιμότητα, καθημερινή διαχείριση του δικτύου, υλοποίηση έργων συντήρησης των υποδομών και επιδιόρθωσης βλαβών με ίδιους πόρους,

β. είσπραξη των τρεχουσών και ληξιπρόθεσμων οφειλών,

γ. μελέτη και κατασκευή των συγχρηματοδούμενων υποδομών της περιοχής αρμοδιότητας του παρόχου υπηρεσιών ύδατος,

δ. παροχή υπηρεσιών και λειτουργία ύδρευσης, αποχέτευσης και ομβρίων υδάτων άλλων παρόχων υπηρεσιών ύδατος, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης και κατασκευής των απαιτούμενων υποδομών.

Προβλέπεται η υποχρέωση, εντός του 2025, σύνταξης σχεδίου ασφάλειας τροφοδοσίας νερού από τους παρόχους υπηρεσιών ύδρευσης. Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση της διαχειριστικής επάρκειας από την Ρ.Α.Α.Ε.Υ.

Αν η ΔΕΥΑ δεν λάβει τη διαχειριστική επάρκεια επί δύο (2) συνεχόμενα έτη, ζητά τη συνδρομή άλλου παρόχου, ο οποίος διαθέτει τη διαχειριστική επάρκεια. Δηλαδή αναγκαστική απορρόφηση από άλλη ΔΕΥΑ. 

Στο ίδιο σχέδιο νόμου, επιβάλλεται η Επέκταση γεωγραφικής αρμοδιότητας της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) στο σύνολο των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμού της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης. Επίσης δίνεται η δυνατότητα σε όμορες ΔΕΥΑ να συνενωθούν ή καλύτερα να απορροφηθούν από τη ΕΥΑΘ. Η ΔΕΥΑ του Δήμου Πέλλας, ως όμορος δήμος, έχει τη δυνατότητα συγχώνευσης. Αν αυτό επιλεγεί ως λύση, ανοίγει ο δρόμος για τη ΔΕΥΑ Αλμωπίας να συνενωθεί με τη ΔΕΥΑΘ.

Συμπερασματικά, με βάσει τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου που αφορούν στη ΔΕΥΑ Αλμωπίας:

1. Η ΔΕΥΑ Αλμωπίας μπορεί να συνενωθεί με μία ή περισσότερες ΔΕΥΑ. Αυτές λογικά είναι οι ΔΕΥΑ Σκύδρας και Έδεσσας. Λογικά η ΔΕΥΑ Πέλλας θα ακολουθήσει το δρόμο της απορρόφησης από την ΕΥΑΘ. Τα οικονομικά στοιχεία της ΔΕΥΑ Εδεσσας δικαιολογούν την αυτονομία της επιχείρησης. Συνεπώς πιθανότερη είναι η αρχική συνένωση με τη ΔΕΥΑ Σκύδρας. Στην περίπτωση αυτή, η έδρα της ΔΕΥΑ θα είναι η Αριδαία, ως μεγαλύτερος Δήμος, και η προεδρεία θα πάει στο Δήμο Αλμωπίας.

2. Στις προϋποθέσεις μιας ανεξάρτητης ΔΕΥΑ, η ΔΕΥΑ Αλμωπίας δε θα μπορούσε να ανταπεξέλθει ούτε οικονομικά, ούτε στελεχιακά καθώς ήδη είναι υποστελεχωμένη. Κάθε προσπάθεια μόνο οικονομικά θα έπληττε τους δημότες.

3. Σε αρχικό στάδιο η ΔΕΥΑ Αλμωπίας δεν έχει το δικαίωμα απορρόφησής της από την ΔΕΥΑΘ γιατί δεν είναι γεωγραφικά όμορος Δήμος. Ο δρόμος ανοίγεται μετά την απορρόφηση της ΔΕΥΑ Πέλλας.

Σε κάθε περίπτωση η ΔΕΥΑ Αλμωπίας πρέπει να εξυγιανθεί χωρίς να μετακυληθεί το κόστος στους δημότες. Αυτή άλλωστε είναι και η απόφαση της ΚΕΔΕ.